نگاهي سبك شناسانه به تكرار و تداعي در منطق الطير

A staylistic look at repetition and association in Mantegh Alteir

منطق الطير سرودۀ عطار نيشابوري و يكي از شاهكارهاي وزين عرفاني زبان و ادبيات فارسي است. با توجه به اينكه در سبك شناسي توجه به بسامدها بسيار مهم است و بر اساس بسامدهاست كه شاخصه‌ها‌ي سبكي يك شاعر يا يك اثر مشخص مي‌شود، در اين پژوهش كه با روش تحليلي- توصيفي و با هدف نمودن بسامدها و ديدگاه جمال شناسانۀ عطار در منطق الطير انجام پذيرفته، تلاش شده است اهداف و شيوه‌ها‌ي بهره گيري شاعر از تكرار و تداعي مورد واكاوي قرار گيرد. بر اساس يافته‌ها‌ي پژوهش بهره‌گيري از تكرار واج، واژه، جناس، عكس و تداعي معاني را مي‌توان يكي از مهم‌ترين شاخصه‌هاي سبكِ شعري عطار در منطق الطير به شمار آورد؛ زيرا بسامدِ بالاي تكرار و تداعي بيانگر آن است كه شاعر به ذكر پياپي آن‌ها دل‌بستگي داشته‌است. اين تكرارها كه هم در لفظ و هم در معنا ديده‌مي‌شود، افزون بر زيبايي شعر و دلنشين ساختن موسيقي كلام، سبب برجسته سازي شعر، تاكيد شاعر بر اهميت موضوع و التذاذ ادبي خوانندگان نيز شده است.

Mantegh Alteir is a poem by Attar Neyshabouri and one of the most important mystical masterpieces of Persian language and literature. Considering that in stylistics it is very important to pay attention to frequencies and it is based on frequencies that the stylistic characteristics of a poet or a work are determined. The logic of bird has been done, an attempt has been made to analyze the goals and methods of the poet's use of repetition and association. Considered the most important features of Attar's poetic style in the logic of bird; Because the high frequency of repetition and association indicates that the poet was interested in mentioning them successively. These repetitions, which can be seen both in word and in meaning, in addition to the beauty of the poem and the pleasantness of the music, have also highlighted the poem, the poet's emphasis on the importance of the subject and the literary taste of the readers.