فضيلت، عدالت و قانون طبيعي از نگاه السدير مك‌اينتاير

Virtue, Justice, and Natural Law as Regarded by Alasdair MacIntyre

رويكرد فيلسوفان اخلاق مدرن به مفاهيم اخلاقي همچون فضيلت، عدالت و نظريۀ قانون طبيعي نسبت به رويكرد فلاسفه پيشامدرن- سنّت ارسطويي۔توماسي- تفاوت­هاي چشمگيري دارد. هدف مقاله حاضر بررسي اين تفاوت­ها از منظر السدير مك­اينتاير و تبيين نگاه احياگرايانهٔ او نسبت به رويكرد فلسفه پيشامدرن در خصوص اين مفاهيم اخلاقي است. طبق ديدگاه مك­اينتاير، فضيلت، عدالت و قانون طبيعي ـ در ديدگاه فيلسوفان مدرنـ از بافت، محتواي تاريخي و انسان‌شناسي واقعي تهي شده­اند و به اعتقاد او، فيلسوفان مدرنْ مفهوم وظيفه و منفعت را بجاي مفهوم فضيلت قرار داده­اند و همچنين بر نگرشي فردگرايانه صحه گذاشتند كه با آن نمي­توان دركي از فضيلت حاصل كرد. به عقيدۀ مك­اينتاير، براي فهم و پروراندن فضيلت در فرد بايد به فعاليت اجتماعي، بستر و سنّت تاريخي توجه كرد. براي او بهترين بافت فلسفي كه مفهوم فضيلت در آن بدين نحو پرداخته شده است، سنّت فلسفه ارسطويي۔ توماسي است؛ همين­طور فلاسفه مدرن در مورد عدالت، به معناي صُوري و انتزاعي آن توجه كرده و وظيفه­ عدالت را پاسداشت حقوق فردي و خير خصوصي قلمداد كردند؛ درحالي‌كه عدالت در سنّت فلسفه ارسطويي۔توماسي، فضيلتي است كه بايد به هر كس با توجه به شايستگي‌اش نسبت به خير مشترك جامعه، سهمي داده شود. در مورد نظريۀ قانون طبيعي، فيلسوفان مدرن اين نظريه را بر انسان يا سوژهٔ استعلايي استوار كرده­اند كه در فلسفهٔ پيشامدرن بر تمايلات يا گرايش‌هاي انسان ساده و عادي مبتني بود.

Modern moral philosophers and pre-modern philosophers in the Aristotelian-Thomistic tradition radically differ on their approaches to such moral concepts as virtue, justice, and the natural law theory. The present article aims to assess how Alasdair MacIntyre treated their differences, and to explain his reviving views on these moral concepts in pre-modern philosophy. MacIntyre maintains that virtue, justice, and natural law, as seen by modern philosophers, are abstracted from their historical and anthropological contents and contexts. He holds that modern philosophers have replaced the concept of virtue with the concept of duty and interest, while they also have endorsed an individualistic attitude which cannot provide an adequate understanding of virtue. MacIntyre believes that to make sense of virtue and to cultivate it in people, we are required to pay attention to social activities, historical background, and tradition. He thinks that the Aristotelian-Thomistic philosophical tradition was the best philosophical context in which the concept of virtue was developed; modern philosophers also were concerned with the formal and abstract sense of justice, and took the function of justice as protecting individual rights and private goods; but justice in the Aristotelian-Thomistic philosophical tradition is considered to be a virtue according to which everyone would receive his share of common good in the society in line with what he deserves. Modern philosophers have grounded the natural law theory in the transcendental subject whereas philosophers in the pre-modern era had grounded it in the inclinations and tendencies of simple ordinary humans.