كاربرد مدل بازي تكاملي انتقال ژنتيك براي تحليل روابط تجاري استراتژيك در بازارهاي هدف در راستاي موافقت‌نامه‌هاي منطقه‌اي

Application of the Evolutionary Game Model of Genetic Transfer to Analyze Strategic Trade Relations in Target Markets in Line with Regional Sgreements

هنوز هم تحت‌تأثير تفكر جنگ سرد، بسياري از كشورها ممكن است به‌جاي همكاري، در روابط بين‌الملل با يكديگر رقابت داشته باشند. با اين‌وجود، در بيشتر مواقع انتخاب سياست‌هاي دائمي درخصوص تجارت امكان‌پذير نيست؛ چراكه با تغيير ساختار توليد و سطح توسعه، منافع كشورها تغيير مي‌يابد. در نتيجه، چندين شكل تعاملات استراتژيك در طي روند سياست‌گذاري تجاري ظاهر مي‌شود. بر همين‌اساس در اين مقاله، با استفاده از يك مدل نامتقارن بازي تكاملي و اضافه كردن فرضيۀ بازي برد-برد، به تجزيه و تحليل اثرات اعمال استراتژي همكاري به‌جاي رقابت در امور بين‌الملل پرداخته مي‌‌شود. بررسي تكامل در بستر نظريۀ ‌بازي‌ها‌ كمك مي‌كند پديده‌هايي همچون رفتارهاي همكارانه بهتر توضيح داده شوند؛ لذا در اين تحقيق، ‌علاوه‌بر منظور كردن مكانيزم پويايي تغييرات در بازۀ زماني 2005 تا 2018، ابتدا مدل بازي مطابق با بازي معماي زنداني طراحي شده و در ادامه با اضافه كردن فرضيۀ بازي برد-برد و به‌دست آوردن منافع بازيگران، مدل اوليه به‌منظور بررسي امكان‌سنجي ايجاد توافق ميان كشورهاي ايران، تركيه و روسيه در دست‌يابي به بازار عراق به‌عنوان بازار هدف، بسط داده شده است. براساس نتايج به‌دست آمده از بازي تكاملي تحت استراتژي مختلط، ايران به‌دليل قدرت چانه‌زني بالاتر، به‌عنوان رهبر عمل كرده و به‌جاي همكاري با تركيه، استراتژي رقابت را انتخاب خواهد كرد و در عوض، تركيه نقش پيرو را داشته و به‌جاي رقابت با ايران، همكاري را انتخاب مي‌كند، به‌ويژه اگر هزينۀ پيش‌بيني شده براي عدم تعامل زياد باشد. با اين‌حال، در بازي تكاملي پويا و تحت فرضيۀ جديد بازي برد-برد، به اين نكته پي برده مي‌شود كه استراتژي همكاري در زمينۀ تجارت با كشور عراق و كمك به توسعۀ آن، به احتمال زياد يك گزينۀ منطقي براي ايران و تركيه است. همچنين با حضور روسيه، امكان كسب منافع بيشتر با انتخاب استراتژي همكاري به‌جاي رقابت، بالاتر خواهد بود.

Still influenced by Cold War thinking, many countries may interact in the international scenario through competition rather than cooperation. However, in most cases it is not possible to choose permanent trade policies, because by changing the structure of production and the level of development, the interests of countries change. As a result, several forms of strategic interaction emerge during the trade policy process. Accordingly, in this paper, using an asymmetric evolutionary game model and adding a win-win game hypothesis, the effects of applying a cooperation strategy instead of competing in international affairs are analyzed. Examining evolution in the context of game theory helps to better explain phenomena such as cooperative behaviors; therefore, in this study, the dynamic mechanism of change in the period 2005 to 2018 has been considered. Based on the results of the evolutionary game under mixed strategy, Iran will act as a leader due to its higher bargaining power and will choose a competitive strategy instead of cooperating with Turkey, and instead, Turkey will play the role of follower and Instead of competing with Iran, it chooses to cooperate, especially if the projected cost of losing the competition is high. However, in the dynamic evolutionary game under the new win-win hypothesis, it is realized that a strategy of cooperating in trade with Iraq and helping to develop it, is likely to be a logical option for Iran and Turkey. Also, with the presence of Russia, the possibility of gaining more benefits by choosing a cooperation strategy instead of competition will be higher.