الزامات شناسايي و استيفاي حقوق «در فضاي ديجيتال»

موضوع «حق»‌ به‌ويژه حقوق بشر در نظام حقوقي كشورهاي مختلف جايگاه ويژه‌اي يافته است و هر روز نيز به‌سبب گسترش و توسعه فناوري‌ها، بر تعداد اين حق‌ها در حقوق كشورهاي مختلف افزوده مي‌شود كه مفهوم و مصاديق آن‌ها نيز اغلب در هاله‌اي از ابهام است. يكي از اين حق‌ها، «حق‌ها در فضاي ديجيتال» هستند كه مفهوم، ماهيت و مصاديق آن در نظام‌هاي حقوقي مذكور چندان روشن نيست. بر همين اساس، پژوهش پيش‌رو مي‌كوشد تا به اين پرسش‌ها پاسخ دهد كه مفهوم و ماهيت «حق‌ها در فضاي ديجيتال» چيست و مصاديق آن شامل چه مواردي است؟ «حق‌ها در فضاي ديجيتال»، حق‌هايي هستند كه در اينترنت و سكوهاي نرم‌افزاري مختلف بستر تحقق و استيفا مي‌يابند و با توجه به ابعاد مختلف اين فناوري‌ها مصاديق متعددي دارند. البته در متون حقوقي، به مصاديق خاصي اشاره شده است كه به‌شدت تحت تأثير ادبيات حقوق بشري است. با نگاهي دقيق درمي‌يابيم برخي از اين مصاديق وجهه شرعي ندارند، مانند حق ابراز تمايلات جنسي در اينترنت؛ همچنين در اين فهرست، جاي بسياري از حق‌ها خالي است. تبيين درست مفهوم و مصاديق آن، بستر تحقق شهروندي ديجيتال و دولت الكترونيك را فراهم خواهد آورد.