اثربخشي مهارت‌آموزي بر پايه الگوي پردازش اطلاعات اجتماعي بر شايستگي اجتماعي دانش‌آموزان دختر داراي اختلال‌ يادگيري خاص

The Effectiveness of Skills Training Based on Social Information Processing Model on Social Competence of Female Students with Special Learning Disability

بيشتر كودكان داراي اختلال ­يادگيري­ خاص، انواع مشكل­هاي اجتماعي را در مدرسه تجربه مي­كنند، تكرار تجربه­هاي منفي در كلاس درس و تعامل نادرست با همسالان، مشكل­ هاي عاطفي و رفتاري را فراهم مي­كند كه زمينه­ساز ­كاهش شايستگي اجتماعي در دانش­آموزان است؛ بنابراين هدف از اين پژوهش بررسي تأثيرگذاري مهارت‌آموزي بر پايه‌ي الگوي پردازش اطلاعات اجتماعي در راستاي بهبود شايستگي‌هاي اجتماعي دانش­آموزان داراي اختلال ­يادگيري­ خاص بود. اين پژوهش از نوع نيمه­آزمايشي با طرح پيش­آزمون - پس­آزمون با گروه كنترل بود. جامعه­پژوهشي، شامل تمامي دانش­آموزان (تقريباً 50 نفر) دختر داراي اختلال ­يادگيري­ خاص دوره‌ي ابتدايي، (پايه‌هاي اول تا چهارم) شهرستان ابركوه (استان يزد) در سال تحصيلي 1398 بود. از جامعه مورد نظر، 16 دانش­آموز با استفاده از روش نمونه ­گيري در­ دسترس به­عنوان نمونه انتخاب شدند و به­صورت تصادفي در دو (گروه آزمايش، 8 نفر وگروه كنترل، 8 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه 47 سؤالي شايستگي اجتماعي فلنر، ليس و فليپس (1990) بود. بعد از اجراي پيش­آزمون، برنامه مهارت ­آموزي، بر اساس الگوي پردازش اطلاعات اجتماعي داج (1993) طي 14 جلسه براي گروه آزمايش اجرا شد. سپس براي هر دو گروه پس­آزمون اجرا شد. در جهت تجزيه‌و تحليل داده ­ها، از تحليل كوواريانس تك­متغيري و چند متغيري به‌منظور بررسي فرضيه­ هاي پژوهش استفاده شد. نتايج به‌دست‌آمده از اين پژوهش، نشان داد كه آموزش الگوي پردازش اطلاعات اجتماعي در افزايش شايستگي اجتماعي دانش­آموزان دختر داراي اختلال­ هاي يادگيري، در سطح 001/0 معني­دار است.درمجموع نتايج حاصل از اين پژوهش، كارايي آموزش الگوي پردازش اطلاعات اجتماعي را در افزايش شايستگي اجتماعي دانش ­آموزان داراي اختلال ­يادگيري­ خاص را مورد تأييد قرار داد.

Most children with special learning disabilities experience a variety of social problems at school. Repetition of negative experiences in the classroom and improper interaction with peers provide emotional and behavioral problems that lead to decreased social competence in students. Therefore, the purpose of this study was to investigate the effectiveness of skills training based on the social information processing model to improve the social competencies of students with special learning disabilities. This research was a Semi- experimental study with a pretest-posttest design with a control group. The research population included all elementary girl students with a special learning disability (first to fourth grades) in Abarkooh city (Yazd Province) in the academic year 1398. From the target population, 16 students were selected as a sample using the available sampling method and were randomly divided into two (experimental 8 people and control group 8 people). The research tool was the 47-item social competence questionnaire of Flener, Lease & Philips (1990). After the pre-test, the intervention program Based on Dodge's (1993) Social Information Processing Model for 14 sessions was implemented for the experimental group. Post-test was performed for both groups after the intervention. To analyze the data, univariate and multivariate analysis of covariance was used to test the research hypotheses. The results showed that training based on the social information processing model was in increasing the social competence of students with special learning disabilities at a level of 0.001. In general, the results of this study showed the efficiency of the social information processing model in increasing the social competence of students with special learning disabilities.