تحليل تاريخي - جامعه شناختي پيامدهاي كشف حجاب با توجه به سياست نوسازي عصر رضا شاه پهلوي (1300 - 1320ه.ش)

Historical-Sociological Analysis of the Consequences of the Removing the Hijab with regard to the Renovation Policy of Reza Shah Pahlavi (1320-1300 AH)

پژوهش حاضر درصدد تحليل پيامدهاي كشف حجاب در دوره ي رضاشاه پهلوي (1300-1320) است. پرسش اصلي اين است كه آيا كشف حجاب توانسته تاثيري بر نوسازي و توسعه داشته باشد؟ با توجه به مستندات ،روش پژوهش ، توصيفي – تحليلي ، با استفاده از نظريات توسعه و نوسازي و روش گردآوري اطلاعات ، كتابخانه اي است . در عصر رضا شاه با توجه به تلاش روشنفكران ، مجلات ، زنان و سفر شاه به تركيه كارهايي جدي در امور مربوط به زنان انجام پذيرفت. توسعه كشور و لزوم صنعتي شدن ،نياز به نيروي كار فراوان و ارزان، حضور زنان در جامعه را براي پاسخگويي به اين نياز توجيه مي كرد. يافته هاي تحقيق حاكي از آن است كه اعلان قانون كشف حجاب در 17 ديماه 1314 توسط رضاشاه، در ظاهر مقدمات حضور زنان را براي پيشبرد هدف نوسازي رضاشاه فراهم ساخت . ساختن مدارس و دانشسراها و تشويق دختران به آموزش ، چاپ مقالات در مجلات مخصوص نسوان نيز به اين اقدام مدد رساند. البته استفاده از قواي زور در اجراي اين قانون موجب مخالفت و مقاومت برخي افراد شد و به ازاي زناني كه با اين اقدام به اجتماع وارد شدند، زنان و دختران بسياري نيز خانه نشيني اجباري را برگزيدند. در واقع رضاشاه با اين اقدام، تا حد زيادي توانست به هدف خود مبني بر حضور زنان در جامعه نائل آيد ولي پيامدهاي مثبت و منفي زيادي در برداشت.

The present study seeks to analyze the consequences of hijab removal in the period of Reza Shah Pahlavi (1300-1320). The main question is whether hijab removal could have an effect on modernization and development? According to the documents, the research method is descriptive-analytical, using theories of development and modernization and the method of data collection is library research. In the era of Reza Shah, due to the efforts of intellectuals, magazines, women and the Shah's visit to Turkey, serious work was done in matters related to women. The development of the country and the need for industrialization, the need for abundant and cheap labor, justified the presence of women in society to meet this need. The findings of the research indicate that the announcement of the law on the hijab removal on December 17th, 1314 by Reza Shah, ostensibly provided the preconditions for the presence of women to advance the goal of Reza Shah's modernization. Building schools and colleges and encouraging girls to study, and publishing articles in women's magazines also helped. Of course, the use of force in the implementation of this law caused opposition and resistance of some people, and in exchange for the women who entered the community with this action, many women and girls also chose forced housework. In fact, with this action, Reza Shah was able to achieve his goal of women's presence in society to a large extent, but he had many positive and negative consequences.