پديد آورندگان :
احمدي، روناك دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتعداري , حيدري، قدرت اله دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتعداري , رستگار، شفق دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتعداري , محمدي كنگراني، حنانه دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - دانشكده مرتع و آبخيزداري - گروه مرتعداري
كليدواژه :
اعتماد , مشاركت , يادگيري اجتماعي , تحليل مسير
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: آينده زندگي انسان بر درك بهتر عواملي كه موجب رضايت‌مندياش مي شوند متكي است. سرمايه اجتماعي يكي از عواملي است كه مي تواند در رهگذر تبادل دانش و تجربه و ارتباط با ديگران رشد يابد و در ارتقاء رضايتمندي اجتماعات محلي موثر باشد. اجراي موثر و كارآمد برنامه هاي اصلاح و احياي مراتع با استفاده از رويكرد مشاركتي، مسائل و مشكلاتي را نيز پيش روي سياستگذاران و مديران قرار مي دهد كه لازمه حل آنها نگرش كلي به مسائل است. اين تحقيق به نقش ميانجي يادگيري اجتماعي در تعامل مشاركت و اعتماد در رضايتمندي مرتعداران از اجراي طرح هاي مرتعداري، در مراتع ييلاقي مازندران تاكيد دارد و به فرآيند الگوسازي ختم مي شود.
مواد و روش ها: روش مطالعه از نوع پيمايشي و جامعه آماري مورد بررسي شامل مرتعداران 11 سامان عرفي به تعداد 136 نفر در مراتع ييلاقي استان مازندران است كه در آنها طرح هاي مرتعداري در سال 1397 اجرا شدهاست. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران 100 نفر تعيين گرديد. جمع آوري داده ها به روش تصادفي طبقه بندي شده و با استفاده از ابزار پرسشنامه پرسشنامه از نوع طيف ليكرت (ساختاريافته) انجام پذيرفت. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرمافزارهاي SPSS22و Smart PLS3انجام شد. روايي ظاهري و محتوايي ابزار تحقيق با استفاده از نظرات جمعي از متخصصان مربوط به موضوع تحقيق به تأئيد رسيد. همچنين مقادير به دستآمده از آلفاي كرونباخ، پايايي تركيبي و ميانگين واريانس استخراج شده براي بخش هاي مختلف پرسشنامه در حد قابلپذيرشي به‌دست آمد. جهت آزمودن مدل مفهومي تحقيق از مدلسازي معادلات ساختاري از نوع مدل انعكاسي (جهت پيكانها از سازهها به سمت گويه ها) بر اساس روش حداقل مربعات جزئي استفاده شده است. مقادير مشاهده شده روي مسير بين سازهها (متغيرهاي پنهان) با يكديگر ضريب مسير ناميده ميشود و ضريب همبستگي دو سازه يا بتاي استاندارد شده رگرسيون را نشان ميدهند. اين روش، تكنيكي بسيار نيرومند و كلي از نوع رگرسيون چندمتغيره يا بسط مدل خطي عمومي است و مدلهاي بيروني و دروني ارتباط متغيرهاي آشكار و پنهان را بررسي ميكند.
نتايج: نتايج تحليل مسير با نرمافزار Smart PLS3نشان داد كه هر سه شاخص (اعتماد، مشاركت و يادگيري اجتماعي)، تاثير مثبت و معنيداري بر رضايتمندي مرتعداران از اجراي طرحهاي مرتعداري دارند و قادرند 85 درصد از تغييرات متغير وابسته (رضايتمندي مرتعداران) را تبيين كنند. متغير اعتماد داراي اثر مستقيم 0/303 و متغير مشاركت داراي اثر مستقيم 598/0 بر رضايتمندي هستند. اما به واسطه نقش ميانجي يادگيري اجتماعي داراي اثرات بيشتري بر رضايتمندي هستند؛ اينگونه كه اثر غيرمستقيم اعتماد بر رضايتمندي به واسطه نقش ميانجي يادگيري اجتماعي (0/561*0/608) برابر با 0/341 و بيشتر از اثر مستقيم و بدون واسطه يادگيري اجتماعي يعني مقدار 0/303 است. در مجموع هم اثرات اعتماد (0/644) يعني از راه مستقيم به علاوه اثر غيرمستقيم قويتر از اثر اعتماد بر رضايتمندي به تنهايي (0/303) است. همچنين اثر غيرمستقيم (با واسطه نقش ميانجي يادگيري اجتماعي) مشاركت بر رضايتمندي (0/329*0/608) برابر با 0/2000 است كه كمتر از اثر مستقيم آن (0/598) مي باشد اما در كل اثرات مشاركت بر رضايتمندي (0/798) كه با حاصل جمع مسيرهاي اثراگذاري با واسطه و بيواسطه يادگيري اجتماعي بر رضايتمندي به‌دست مي آيد بيشتر از اثر تنها مشاركت (0/598) بر رضايتمندي است بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه يادگيري اجتماعي نقش به سزايي در افزايش اثرگذاري هاي كل متغيرهاي مستقل بر متغير وابسته داشته است.
نتيجه‌گيري: در اين تحقيق يادگيري اجتماعي از طريق تسهيم اطلاعات و روابط بين مرتعداران زمينه لازم را براي انتقال دانش آماده مي كند و با افزايش شاخص هاي سرمايه اجتماعي در بين مرتعداران مراتع ييلاقي مازندران كه در سال 1397 در آنها طرح هاي مرتعداري اجرا شد؛ بهبود بهره وري نيروي انساني و رضايتمندي مرتعداران افزايش مي يابد. شاخص هاي سرمايه اجتماعي بيان كننده شرايط و ويژگي هاي مختلف حاكم بر اقدامات و عملكرد مرتعداران در اجراي طرح هاي مرتعداري است كه بر رضايتمندي آنان اثرات بسيار دارد. بنابراين مي توان بيان كرد، هر چه ارتباط مرتعداران در اجراي طرح ها از غناي بيشتري برخوردار باشد، رضايتمندي آنها از عملكرد و اجراي طرح ها در درجه بالاتري قرار مي گيرد.
چكيده لاتين :
Background and purpose: The future of human life depends on a better understanding of the factors that lead to satisfaction. Social capital is one of the factors that can grow through the exchange of knowledge. experiences and communications. Effective and efficient implementation of rangeland rehabilitation programs using a participatory approach also raises issues and problems for policy makers and managers that require a general approach to solving them. This study emphasizes the mediating role of social learning in the interaction of participation and trust among rangeland users. It assesses satisfaction of the users with the implementation of rangeland management projects in Mazandaran summer rangelands and ends with the modeling process.
Methodology: The study method is a run in rangers of 11 customary systems with 136 people in the summer rangelands of Mazandaran province in which rangeland management projects have been implemented in 1397. The sample size was determined using Cochran's formula of 100 people. Data were collected by stratified random sampling method using a Likert scale (structured) questionnaire. Data analysis was performed using SPSS22 and Smart PLS3 software. The apparent and content validity of the research tool was confirmed using the collective opinions of experts related to the research topic. Also, the values obtained from Cronbach's alpha, combined reliability and mean variance extracted for different sections of the questionnaire were acceptable. In order to test the conceptual model of the research, structural equation modeling of reflective model type (for arrows from structures to items) based on the partial least squares method has been used. The values observed on the path between the structures (hidden variables) with each other are called the path coefficient and show the correlation coefficient of the two structures or the standardized regression beta. This method is a very powerful and general technique of multivariate regression or general linear model expansion, and external and internal models examine the relationship between overt and covert variables.
Results: The results of path analysis with Smart PLS3 software showed that all three indicators (trust, participation and social learning) have a positive and significant effect on the satisfaction of rangers with the implementation of rangeland plans and are able to 85% of the dependent variable changes ( Explain the satisfaction of ranchers). The trust variable has a direct effect of 0.303 and the participation variable has a direct effect of 0.598 on satisfaction. But because of the mediating role of social learning, they have more effects on satisfaction; Thus, the indirect effect of trust on satisfaction due to the mediating role of social learning (0.608 * 0.561) is equal to 0.341 and more than the direct and unmediated effect of social learning, ie 0.303. In general, the effects of trust (0.644), ie directly in addition to the indirect effect, are stronger than the effect of trust on satisfaction alone (0.303). Also, the indirect effect (through the mediating role of social learning) of participation on satisfaction (0.608 * 0.329) is equal to 0.000, which is less than its direct effect (0.598), but in general, the effects of participation on Satisfaction (0.798) which is obtained by combining direct and indirect effects of social learning on satisfaction is greater than the effect of participation alone (0.598) on satisfaction, so it can be concluded that social learning plays a role. There has been an improvement in increasing the total effects of independent variables on the dependent variable.
Conclusion: In this study, social learning through the sharing of information and relationships between rangeland owners prepares the necessary ground for knowledge transfer and by increasing the indicators of social capital among rangeland ranchers in Mazandaran summer rangelands in which in 1397 Were implemented; Improving manpower productivity and increasing ranchers' satisfaction. Indicators of social capital express different conditions and characteristics governing the actions and performance of the households in the implementation of rangeland projects that have many effects on their satisfaction. Therefore, it can be said that the richer the relationship of ranchers in the implementation of projects, the higher their satisfaction with the performance and implementation of projects.
