پيامدهاي فرهنگي سياست اسكان، در زندگي ايلات و عشاير عصر پهلوي اول

Cultural consequences of housing policy in the lives of tribes and nomads of the first Pahlavi era

يكي از سياست هاي مهم دولت پهلوي اول (1304-1320ش.) در خصوص ايلات و عـشاير ايـران، سياست اسكان عشاير يا «تخته قاپو» كردن آنان بوده است، گر چه اين سياست در نهايت به خاطر مقاومت ايلات و عشاير در مقابل اسكان اجباري و نبود زيرساختهاي لازم، با سقوط حكومت پهلوي اول با شكست روبرو شد؛ اما بر وجوه مختلف زندگي ايلات و عشاير تاثيرات بسيار گذاشت. مساله تحقيق حاضر اين پرسش است كه سياستهاي ضد عشايري پهلوي اول در قالب اسكان اجباري، چه پيامدهاي فرهنگي بر زندگي ايلات و عشاير به‌دنبال داشته است؟ روش تحقيق در اين مقاله، تاريخي (استقرائي) و شيوه گردآوري اطلاعات، اسنادي و كتابخانه‌اي است كه با اين روش به توصيف و تحليل مطالب پرداخته خواهد شد. يافته‌هاي اين پژوهش بيانگر آن است كه سياستهاي ضد عشايري حكومت رضاشاه از جمله سياست اسكان، علاوه بر اينكه باعث نابودي و فراموشي بسياري از مولفه هاي فرهنگي ايلات و عشاير از جمله صنايع دستي شد، بوجودآورنده نوعي فرهنگ مقاومت در بين مردمان ايل گشت كه نشانه‌هاي آن، در فرهنگ فولكلور مردم عشاير بخصوص اشعار محلي قابل مشاهده و پي‌گيري است. همچنين تلاشهاي حكومت جهت بهبود شاخصه‌هاي انساني در زندگي عشاير، ازجمله سواد آموزي و ايجاد مدارس عشايري، گرچه صورت گرفت، ناكافي بوده و در دوره خود، در تشويق عشاير به اسكان موفق نبوده است.

One of the important policies of the first Pahlavi government (1304-1320 AD) regarding the tribes and nomads of Iran, was the policy of nomadic settlement or "boarding" them, although this policy was ultimately due to the resistance of tribes and nomads to forced settlement. an‎d the lack of necessary infrastructure, with the fall of the first Pahlavi government failed; But it had a great impact on different aspects of tribal and nomadic life. The issue of the present study is the question of what cultural consequences have the anti-nomadic policies of the first Pahlavi in ​​the form of forced settlement had on the lives of the tribes and nomads? The research method in this article is historical (inductive) and the method of collecting information, documents and libraries, which will be used to describe and analyze the material. The findings of this study indicate that the anti-nomadic policies of Reza Shah's government, including the policy of settlement, in addition to destroying and forgetting many cultural components of tribes and nomads, including handicrafts, created a culture of resistance among the people of the tribe. , Can be seen and followed in the folklore culture of nomadic people, especially local poems. Also, the government's efforts to improve the human characteristics of nomadic life, including literacy and the establishment of nomadic schools, although done, have been insufficient and have not been successful in encouraging nomads to settle.