تاريخ‌ نگاري مستوره اردلان در تاريخ الاكراد

The Method and Insight of the Historiography of Masturah Ardalān in the Book Tārīkh al-Akrād

تاريخ الاكراد مستوره اردلان، از جمله آثار در زمينه تاريخ كردستان با موضوع وقايع سياسي امراي اردلان است كه به قلم مستوره كردستاني به نگارش درآمده‌است. در اين مقاله تاريخ الاكراد معرفي و رويكرد، روش و بينش مستوره در نگارش آن بررسي شده ­است. بنابر يافته­ ها تاريخ الاكراد در تاريخي دودماني است و اصول و الگوهاي تاريخ­‍­ نگاري سنتي اسلامي-ايراني را به‌خوبي مي‌توان در آن مشاهده كرد. نويسنده، در تحليل رويدادها، به مشيت الهي معتقد بوده و كمتر به نقش اراده و تدبير انسان در شكل‌گيري حوادث باور داشته‌است. مستوره همچنين اندكي به تحليل رويدادها و وقايع پرداخته و در مجموع، به دليل تفكر مشيت‌گرايانه، بيشتر مورخي تقدير‌گراست تا عقل‌گرا. سبك نگارش كتاب نيز سبكي ساده، بي پيرايه و ادبي است.

The book Tārīkh al-Akrād by Masturah Ardalān is one of the works on the history of Kurdistan that includes the political events of Ardalān rulers by Mastoore Kurdestani. The question is that Tārīkh al-Akrād in which types of historiographies is being placed, and what is its author approach, method and vision in this work? The findings of the research show that Kurdish history is in the category of traditional dynastic historiography and the principles of traditional historiography can be well observed in it. In analyzing the events, the author believed in divine dispensation and believed less in the role of human will and planning in the formation of events. In this context, she has done a little analysis of events and overall, due to providential thinking, she is more of a deterministic historian than a rationalist. The writing style of the book is also simple and literary.