پديد آورندگان :
ظفرزاده، سميه دانشگاه الزهرا - گروه حسابداري، تهران، ايران , ملانظري، مهناز دانشگاه الزهرا - گروه حسابداري، تهران، ايران , خديور، آمنه دانشگاه الزهرا - گروه مديريت، تهران، ايران
چكيده فارسي :
هدف: مديران دانشگاه‌ها جهت انجام مأموريت خود در شرايط كمبود منابع و افزايش نيازها، مي‌بايست تصميم‌گيري‌هاي خود را نه تنها بر اساس بهينه‌سازي شاخص‌هاي عملكردي، بلكه با در نظرگرفتن چگونگي تأثير تصميمات متخذه بر هزينه‌ها و بهاي تمام شده خدمات بهبود بخشند. اين امر مستلزم بكارگيري ابزارهايي از جمله رويكرد بهايابي بر مبناي فعاليت براي برآورد صحيح هزينه‌ها و ارائه اطلاعات دقيق نسبت به بهاي تمام شده خدمات است. با اين حال در اين رويكرد، پويايي روابط و تغييرپذيري محرك‌هاي هزينه و فعاليت در طول زمان و تحت شرايط اتخاذ تصميمات متفاوت لحاظ نمي‌شود. الگوسازي پويا، ابزاري كارآمد براي انجام مطالعات و آزمون تأثير تغييرات احتمالي بر روي سيستم‌هاي واقعي در محيطي مجازي است. لذا، هدف اين پژوهش اين است كه به كمك الگوسازي پويا، درك بهتري از چگونگي رفتار پوياي هزينه‌ها در طول زمان و تحت شرايط اتخاذ تصميمات متفاوت بدست آورد.
روش: با توجه به تعدد فعاليت‌ها، سرفصل‌هاي هزينه و محرك‌هاي هزينه در دانشگاه‌ها، و با توجه به پويايي محرك‌هاي هزينه در طول زمان و پيچيدگي به‌تصويركشيدن روابط ميان هزينه‌ها و فعاليت‌هاي متعدد در سيستم پوياي دانشگاه، در اين پژوهش از رويكرد پويايي‌شناسي سيستم جهت الگوسازي استفاده شده است. اين تحقيق يك مطالعه موردي بر اساس داده‌هاي مالي و عملكردي دانشگاه الزهرا (س) است. خدمات و فعاليت‌هاي اصلي دانشگاه بر اساس طبقه‌بندي برنامه‌ها و فعاليت‌هاي دانشگاه در جدول شماره يك پيوست (4) قوانين بودجه سالانه است. براي شناسايي و احصاي محرك‌هاي مربوط به فعاليت‌ها، محرك‌هاي هزينه، فعاليت‌هاي پشتيبان و روابط ميان هزينه‌ها و فعاليت‌ها از مشاهده، مصاحبه و بررسي ساختار فعاليت‌هاي دانشگاه استفاده شده است.
يافته‌ها: از يافته‌هاي مراحل اوليه محاسبات مي‌توان به بهاي هر يك از خدمات اصلي دانشگاه اشاره كرد كه نتايج اعتبارسنجي الگو نشان از دقت بالاي الگو دارد (ميانگين قدرمطلق درصد تفاوت 3/0 درصد). در ادامه، هزينه‌هاي دانشگاه و بهاي خدمات اصلي تحت دو سناريوي كاهش تعداد دانشجويان كارشناسي و افزايش تعداد اساتيد، در راستاي حصول هدف‌گذاري‌هاي انجام شده در خصوص كاهش نسبت دانشجو به استاد و تقويت تعداد دانشجويان تحصيلات تكميلي به كل دانشجويان، مورد بررسي قرار گرفت. مقايسه بهاي خدمات ارائه شده در هر دو سناريو، امكان بررسي بهاي خدمات و فعاليت‌ها و تصميم‌گيري بهتر با توجه به منابع موجود را فراهم مي‌آورد. يافته‌ها همچنين نشان مي‌دهد كه بكارگيري رويكرد پويايي سيستم با الگوسازي روابط علي و معلولي ميان تمامي متغيرها و با در نظر گرفتن ماهيت پوياي متغيرها، پيچيدگي و هزينه‌بر بودن بروزرساني نظام بهايابي بر مبناي فعاليت را مرتفع نموده و امكان تحليل به موقع هزينه‌ها را فراهم مي‌آورد. بكارگيري اين رويكرد همچنين امكان پيش‌بيني قيمت تمام شده براي چندين دوره آتي را فراهم مي‌آورد.
نتيجه‌گيري: الگوسازي پوياي نظام مديريت هزينه دانشگاه، به مديران اين امكان را مي‌دهد تا با بررسي بهاي خدمات در يك محيط مجازي، خط‌مشي‌هاي مختلف در خصوص جذب هيئت علمي، پذيرش يا عدم پذيرش دانشجو و غيره كه در آينده اثر مثبت بر جهت‌گيري به سمت اهداف مطلوب دارد، را مورد بررسي قرار داده و بر اساس پيش‌بيني‌هاي انجام شده از بهاي تمام شده خدمات و فعاليت‌هاي دانشگاه و ارزيابي استفاده از منابع موجود تصميم‌گيري نمايند.
چكيده لاتين :
Objective: In order to fulfill their mission in lack of resources and increasing needs, university management should improve their decisions not only by considering optimization of performance indicators, but also by considering the effect of their decisions on cost of services. This requires using tools such as activity-based costing to provide accurate information about the cost of services. However, in this approach, the dynamic relationships and the variability of cost and activities over time are not considered. Dynamic modeling provide an efficient tool for studying and testing the impact of possible changes on real systems in a virtual environment. Therefore, the aim of this study is to gain a better understanding of dynamic behavior of cost over time and under different conditions using dynamic modeling.
Method: Due to the multiplicity of activities, cost and cost drivers in universities, and due to the dynamics of cost drivers over time and the complexity of depicting the relationships between multiple costs and activities in university as a dynamic system, in this research, the system dynamics approach has been used for modeling activity based costing. This research is a case study based on financial and operational data of Al-Zahra University. The main services and activities of the university are determined based on the classification of the university's programs and activities in Table (1) of Appendix (4) of the annual budget rules. Observing, interviewing, and reviewing the structure of the university's activities were used to identify activity drivers, cost drivers, support activities, and relationships between costs and activities.
Results: One of the initial findings is the cost of the main services, which the validation results show the high accuracy of the model (mean difference of 0/03 percent). Then, the cost of the main services was examined under the two scenarios of reducing the number of undergraduate students and increasing the number of professors, in order to achieve the desired ratio of students to professors and strengthen the population of Master and PhD students. Comparing the results enable management make better decisions based on available resources. Findings also show that this model also eliminates the complexity and cost of updating activity-based costing system and also provide the possibility of timely cost analysis by modeling the causal relationships between all variables and taking into account the dynamic nature of the variables. Applying this approach also makes it possible to predict the cost of services for several future periods.
Conclusion: Dynamic modeling of the university cost management system allows managers to examine the cost of services in a virtual environment, under different policies regarding faculty recruitment, student admission, and etc., which may have a positive effect on receiving desired goals and make decisions based on forecast of the cost of services and activities and available resources.
