بررسي و تحليل عناصر داستاني مثنوي فرهاد و شيرين وحشي بافقي

Studying and Analyzing the Narrative Elements in The Mathnavi of Farhad and Shirin from Wahshi Bafghi

مثنوي فرهاد و شيرين وحشي بافقي يكي از شاهكارهاي ادبيّات فارسي است. تحليل ساختار عناصر داستاني در اين منظومه، از پرسش‌هاي محوري پژوهش حاضر است. در اين مقاله كه با روش توصيفي و تحليل محتوا به انجام رسيد و ضمن ارائه تعاريف روشن و جامع از عناصر تشكيل دهندۀ ساختار داستان، عناصري همچون طرح، زاوية ديد، شخصيّت‌پردازي، واسطه‌ها، صحنه‌پردازي، درون‌مايه، حوادث، گفت‌وگو، تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌ها نشان داد كه؛ عناصر داستاني در اين منظومه، آگاهانه و با خلاقيّت خاصي در خدمت پيشبرد داستان قرارگرفته است و مهارت وحشي در تركيب اين عناصر و ايجاد ارتباط در ميان آنها باعث گرديده كه طرح داستان، به‌ طور نسبي از نوعي رابطة علّت و معلولي برخوردار گردد و عناصر تشكيل ‌دهنده‌اش را از آغاز تا پايان، استحكام و انسجام خاصي بخشد و همين انسجام و استواري تركيب باعث شود، داستان بتواند خواننده را تا پايان به دنبال خود بكشاند.

The mathnavi of Farhad and Shirin from Wahshi Bafghi is one of the masterpieces of Persian literature. Structural analysis of the narrative elements in this poetry, is of the axial questions of this research. In this research which has been accomplish by descriptive – analytic method, besides presenting clear and comprehensive descriptions of the structural components of the story, other elements such as plot, perspective, characterization, intermediators, decoration themes, incidents, and dialogs have been analyzed. The findings showed that the story elements, in this poetry, have been conscientiously set in the service of the development of the story. Wahshi's skillfulness in combination of these elements and making connection between them has caused the plot of the story to have a relatively cause and effect relationship. This has endowed the story stability and firmness. All of which are appealing to the reader to read the story to the end.