مدل مفهومي حكمراني خوب

مفهوم «حكمراني مطلوب يا حكمراني خوب» اصولا در منشور سازمان ملل متحد و حقوق بين‌الملل ايجاد شده و در سايه حمايت‌هاي سازمان ملل متحد پرورش يافته است. با اين همه رويكرد حقوق بشر، به توسعه مفهومي است كه در چند دهه اخير به مرور در اعلاميه‌ها و اسناد بين‌المللي گوناگون توسعه پيدا كرده است. از نظر واژه‌شناسي، حكمراني به واژه يوناني ((KUBERNAN به معناي هدايت يا اداره كردن برمي‌گردد كه توسط افلاطون در ارتباط با نحوه طراحي نظام حكومتي مورد استفاده قرار گرفته است. تعاريف بسيار متعددي براي اصطلاح حكمراني ارايه نموده‌اند. در يك تعريف از اين اصطلاح آمده؛ حكمراني يعني اداره كردن قواعد سياسي رسمي يا غيررسمي يك بازي. حكمراني اشاره به آن معيارهايي دارد كه شامل وضع قواعد براي اعمال قدرت و حل و فصل تعارضات در چهارچوب آن قواعد است. تمامي تعاريف جهت تعريف حكمراني بيانگر مفهومي وسيع‌تر از حكومت هستند. كاربرد جديد اين واژه فقط شامل بازيگران و نهادهاي دولت نمي‌شود؛ بلكه شامل سه نهاد حكومت، جامعه مدني و بخش خصوصي مي‌شود. از اين روي اصطلاح مذكور حكمراني دولت را در برمي‌گيرد. اما با درگير كردن بخش خصوصي و جامعه مدني از آن فراتر مي‌رود. هر سه آنها براي توسعه انساني پايدار، ضروري هستند. دولت، محيط سياسي و حقوقي مناسب به وجود مي‌آورد، بخش خصوصي اشتغال و درآمد ايجاد مي‌نمايد و جامعه مدني هم تعامل سياسي و اجتماعي گروه‌هاي فعال براي مشاركت در فعاليت‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي را تسهيل مي‌نمايد.