حقوق بزه ديده از نگاه حقوق شهروندي در نظام كيفري ايران

Victims' rights from the perspective of citizenship rights in the Iranian penal system

بزه ديده شناسي در ادامه بحث هاي علمي مربوط به علت شناسي جنايي و در بستر جرم شناسي متولد شد. ودر اين بعد از مطالعات جرم شناسي، بزه ديده نيز به عنوان يكي از علت هاي بوجود آمدن پديده مجرمانه و سهم و نقش اين كنشگر در فرآيند تكوين جرم در كنار ساير علل مورد توجه قرار گرفت. اين رويكرد به بزه ديده رويكردي بر پايه علت شناسي تحت عنوان دانشي با عنوان علم بزه ديده شناسي نمايان كرد. توجه صرف به اين رويكرد باعث گرديد كه بزه ديدگان به عنوان فراموش شدگان دستگاه عدالت تلقي شوند. از اين رو، انديشه حمايت از بزه ديدگان و بزه ديده شناسي حمايتي بعنوان رويكردي ديگر از بزه ديده در سده بيستم احياء و موجب باز انديشي در مورد جايگاه بزه ديده بعنوان يك شخص با كرامت هاي والاي انساني در نظام عدالت جنايي شد. لذا اهداف تحقيق در اين مقاله، پيدايش جايگاه ونقش بزه ديده و قرباني جرم در تكوين شاكله سيستم دادرسي عادلانه مي‌باشد به نحوي كه درراستاي اجراي عدالت منصفانه، مي توان حمايت هاي قانوني وباليني را به بزه ديده پس ازارتكاب جرم نمايان ساخت. و در اين راستا با تكيه برتحقيقات كتابخانه‌اي وتوصيفي توانستيم حمايت هاي قانوني وباليني كه ارتباط تنگاتنگي با حقوق شهروندي دارد را از منابع ومتون هاي مختلف استخراج كنيم. براي رسيدن به اهداف ترسيمي، با تهيه ابزاروامكانات موجود، يافته هايي كه بتواند نيازها وعطش علمي مارا در تدوين حمايت هاي حقوقي (قانوني) وغير حقوقي (باليني) بزه ديده را كه واقعأ در سيستم نظام عدالتي ما جزو فراموش شدگان هستند. به دست آيد.

Victimology was born in the context of criminology in the continuation of scientific discussions related to criminal etiology. In this dimension of criminological studies, the victim was also considered as one of the causes of the criminal phenomenon and the role and role of this actor in the process of crime development along with other causes. This approach to victimization showed a causal approach called knowledge called victimology science. Mere attention to this approach caused the victims to be considered as forgotten by the justice system. Hence, the idea of ​​victim protection and supportive victimology as another approach of victims in the twentieth century was revived and led to a rethinking of the victim's position as a person with high human dignity in the criminal justice system. Therefore, the purpose of research in this article is the emergence of the position and role of the victim and victim of crime in the formation of a fair trial system so that in order to administer fair justice, legal and clinical support can be shown to the victim after the crime. In this regard, relying on library and descriptive research, we were able to extract legal and clinical support that is closely related to citizenship rights from various sources and texts. To achieve the goals of drawing, by providing the available tools and facilities, the findings that can meet the needs and scientific thirst of our victims in the development of legal (legal) and non-legal (clinical) support, which are really among the forgotten in our justice system should be obtained.