حدود صلاحيت‌ قانوني‌ شوراي‌عالي امنيت‌ملي در امنيت اقتصادي، با تأكيد بر امنيت ملي

The legal competence of the Supreme Council of National Security in economic security, with emphasis on national security

امروزه امنيت اقتصادي، به‌عنوان يكي از ابعاد تشكيل‌دهندۀ امنيت ملي، از اهميت بسزايي برخوردار است، به‌نحوي‌كه اثر بهره‌مندي از قدرت اقتصادي، هم‌تراز با قدرت نظامي است و حتي تجهيز و افزايش قدرت نظامي نيز مستلزم افزايش قدرت اقتصادي است. بنابراين توجهي ويژه به مقولۀ امنيت اقتصادي لازم است و اين نوع از امنيت، خود، در دو سطح عادي و ملي قابل‌طرح است و سطح ملي آن با مقولۀ امنيت ملي مرتبط است. در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، به‌ترتيب مقام رهبري (با توجه به دارا بودنِ جايگاه ولايت مطلقۀ امر و ساير وظايف و اختيارات قانوني مقرر) و شوراي عالي امنيت ملي (به‌عنوان بالاترين مرجع جمعيِ اتخاذ تصميم در اين زمينه) مهم‌ترين اركان تصميم‌ساز و اثرگذار در اين رابطه هستند. با توجه به اين موضوع، شناخت حدود صلاحيت‌هاي قانوني شوراي عالي امنيت ملي در زمينۀ امنيت اقتصادي، موضوع اين تحقيق قرار مي‌گيرد. اين تحقيق به‌صورت كتابخانه‌اي و به روش توصيفي ـ تحليلي انجام شده‌است. نتايج حاصل از اين تحقيق علاوه‌بر اشاره به وجود برخي از ابهامات و چالش‌ها در تشخيص حدود صلاحيت‌ها، بيان‌گرِ جايگاه ويژۀ شوراي عالي امنيت ملي در اتخاذ تصميم‌هاي مربوط به امنيت اقتصادي، از ديدگاه امنيت ملي است و هرچند اين شورا امكان نقض يا متوقف كردنِ اصولِ اقتصاديِ مندرج در قانون‌اساسي را ندارد، ليكن مصوبات آن بالاتر از قوانين عادي محسوب مي‌شوند و مجلس شوراي اسلامي امكان نقض، اصلاح يا متوقف كردنِ مصوبات شوراي عالي امنيت ملي را ندارد.

Nowadays economic security, as one of the dimensions of national security, enjoys great importance, so that the effects of having economic power are considered in line with the military power. Therefore, special attention to economic security is necessary and this kind of security can be brought up in both normal and national levels which the latter is related to the national security category. In the Iran constitution, the Supreme National Security Council, as the supreme authority of decision making is considered as one of the most important pillars of decision making. In this regard, the understanding the limits of the Supreme National Security Council competence in the field of economic security is subject to this research. The research method is library-based and descriptive-analytical. The results indicate the special position of the Supreme National Security Council in the adoption of economic security decisions from the perspective of national security. It is not possible to violate or suspend economic principles enshrined in the constitution, but the Supreme National Security Council’s approvals are considered more important than the normal laws and parliament does not have the possibility of violating, amending or stopping its approvals.