مقايسه ميان هوش معنوي طلاب و دانشجويان با استفاده از پرسش‌نامه اسلامي هوش معنوي (IQSI)

A comparison between seminary and university students’ spiritual intelligence using Islamic Questionnaire of Spiritual Intelligence (IQSI)

هوش معنوي، هوشي است كه تمامي ابعاد ديگر هوش انساني را يكپارچه مي‌كند. هدف از اين پژوهش مقطعي، بررسي مقايسه‌اي هوش معنوي در ميان دانشجويان و طلاب حوزه علميه، و همچنين بررسي تفاوت‌هاي جنسيتي بود. در اين مطالعه از ابزار سنجشي پرسش‌نامه اسلامي هوش معنوي (IQSI) استفاده شده كه بر پايه ديدگاه‌هاي اسلامي از مؤلفه‌هاي مهم هوش معنوي طراحي شده است. نمونه اين پژوهش شامل 306 تن از دانشجويان و طلاب حوزه علميه بود كه در محدوده سني 18 تا 25 سال قرار داشتند، و به روش خوشه‌اي از ميان دانشكده‌هاي دانشگاه تهران و حوزه‌هاي علميه برادران و خواهران تهران انتخاب شدند. نتايج نشان داد كه به‌ طور كلي هوش معنوي در طلاب و دانشجويان متفاوت است، به ‌طوري كه طلاب از توانمندي‌هاي تجربه‌اي معنوي بيشتري برخوردارند. اما تفاوت معنادار جنسيتي در هوش معنوي وجود ندارد. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه ظرفيت‌هاي معنوي را بيش از همه مي‌توان در بافت طلاب حوزه علميه عميقاً بررسي كرد. بر اين اساس لازم است همراه با مشاركت اين قشر، پژوهش‌هاي تبييني و پيش‌بيني‌كننده در اين حيطه در دستور كار قرار گيرد.

Spiritual Intelligence (SI) is an intelligence that integrates all dimensions of human intelligence. The aim of this cross-sectional study was to comparatively examine the SI of university and seminary students, as well as gender differences. The study employed the Islamic Questionnaire of Spiritual Intelligence (IQSI) which is developed based on Islamic views on common components of SI. The sample consisted of 306 students whose age ranged between 18 and 25, and were selected using clustering method sampling from University of Tehran’s faculties, and male and female seminaries of Tehran. The results showed significant difference between seminary and university students in SI, seminary students showed better spiritual experiential abilities. However, there were no significant differences between the sexes. These results indicate that spiritual capabilities are more likely to be captured in the context of seminary students for deeper investigations. Thus, it seems that explanatory and predictive research along with the respectful collaboration of this class is essential in the field.