اثربخشي روان‌درماني معنوي ـ مذهبي مبتني بر آموزه‌هاي اسلام بر كيفيت زندگي، تاب‌آوري و چارچوب (ذهنيت) زنان داراي همسر معتاد

The effectiveness of Islamic teaching based religious-spiritual psychotherapy on quality of life, resiliency, and mindset of women with addicted spouse

هدف پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي روان‌درماني معنوي ـ مذهبي مبتني بر آموزه‌هاي اسلام بر كيفيت زندگي، تاب‌آوري و چارچوب (ذهنيت) زنان داراي همسر معتاد است. روش اين پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري را تمامي همسران معتادان مراجعه‌كننده به مراكز درمان و بازتواني ترك اعتياد شهر تبريز در تابستان 1395 تشكيل مي‌دادند. از سه مركز ترك اعتياد زير نظر بهزيستي، 24 نفر از همسران معتادين كه تمايل به همكاري داشتند، به صورت در دسترس انتخاب و به روش تصادفي در دو گروه آزمايشي (12 نفر) و كنترل (12 نفر) جايگزين شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از: پرسش‌نامه كيفيت سازمان بهداشت جهاني (1998)، شادكامي آكسفورد (2001) و نگرش به زندگي باتيستا و آلموند (1973). براي گروه آزمايش (11 جلسه 75 دقيقه‌اي) روان‌درماني معنوي ـ مذهبي مبتني بر آموزه‌هاي اسلام اجرا شد. داده‌ها از طريق آزمون تحليل كوواريانس و با كمك SPSS-20 تجزيه و تحليل شد. نتايج تحليل كوواريانس نشان مي‌دهد بين ميانگين‌هاي دو گروه در متغير كيفيت زندگي در پس‌آزمون تفاوت معناداري وجود دارد )0/05 p<( همچنين، نتايج نشان مي‌دهد بين ميانگين‌هاي دو گروه در متغير چارچوب در پس‌آزمون تفاوت معناداري وجود دارد )0/05 p<( نتايج حاكي از آن است كه در متغير كيفيت زندگي نيز در پس‌آزمون بين دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد)0/05 p<(. با توجه به نتايج حاصل مي‌توان گفت از آنجا كه روان‌درماني معنوي ـ مذهبي مبتني بر آموزه‌هاي اسلام بر كيفيت زندگي، تاب‌آوري و چارچوب زنان داراي همسر معتاد تأثير دارد، پيشنهاد مي‌شود از آن به عنوان رويكرد درماني در مراكز مشاوره استفاده شود.

This study aimed to determine the effectiveness of Islamic teaching based religious-spiritual psychotherapy on quality of life, resiliency, and mindset of women with addicted spouse. The method was quasi-experimental with pretest-posttest and control group. Research population was all spouses of addicted referred therapy and rehabilitation centers of Tabriz in the summer 2016. Of the three centers working under Behzisti’s supervision, 24 women who volunteered to participate were selected through convenience sampling and assigned to experimental and control groups (12 individuals per group). The study instruments were: Connor and Davidson Resilience Scale (2003), the World Health Organization Quality Scale (1998) and Batista questionnaire (LRI). The experimental group received 11 sessions (two sessions of 75 minutes). The data were analyzed by covariance analysis, using the SPSS software version 20. Findings of covariance analysis showed that there were significant differences between the two groups in resiliency (P<0.05), quality of life, and mindset (P<0.05). Based on these results, it can be concluded that because of Islamic teaching based religious-spiritual psychotherapy on quality of life, resiliency, and mindset of women with addicted spouse, we suggest using this method as a therapeutic approach to addiction treatment centers.