اثر آسپارتام بر تغييرات هيستومورفومتريك، عملكرد كليه و بيان ژن‌هاي Bcl2 ، Bax ، Caspase 3 و P53 در موش سوري

زمينه و هدف: آسپارتام نوعي شيرين كننده مصنوعي و غيرقندي است كه به عنوان جايگزين قند در برخي از غذاها و نوشابه‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين مطالعه به منظور تعيين اثر آسپارتام بر تغييرات هيستومورفومتريك، عملكرد كليه و بيان ژن‌هاي Bcl2 ، Bax ، Caspase 3 و P53 در موش سوري انجام شد. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي تعداد 36 سر موش نر بالغ نژاد NMRI در 4 گروه 9 تايي، يك گروه كنترل و سه گروه آزمايشي قرار گرفتند. موش‌ها در گروه كنترل به مدت 90 روز 0.3 ml آب مقطر به روش گاواژ و به صورت خوراكي دريافت نمودند و گروه‌هاي تجربي به ترتيب 40، 80 و 160 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن آسپارتام را به روش گاواژ و خوراكي دريافت كردند. يك روز پس از دوره تيمار، نمونه‌هاي خون و هيستولوژي براي ارزيابي پارامترهاي بيوشيميايي، هيستومورفومتري و بيان ژن اخذ گرديد. يافته‌ها: قطر جسمك كليوي، قطر كلافه مويرگي و ارتفاع لايه اپيتليوم لوله‌هاي پيچيده دور و نزديك با افزايش دوز مصرفي آسپارتام در مقايسه با گروه كنترل به صورت چشمگيري كاهش داشت (P 0.05)؛ اما اندازه فضاي ادراري و قطر دهانه داخلي لوله‌هاي پيچيده دور و نزديك در مقايسه با گروه كنترل به صورت معني‌دار افزايش يافت (P 0.05). با افزايش دوز مصرفي آسپارتام، ميزان نيتروژن اوره و كراتينين خون در مقايسه با گروه كنترل افزايش معني‌داري داشت (P 0.05). با افزايش دوز مصرفي آسپارتام ميزان بيان ژن Bcl2 در مقايسه با گروه كنترل به صورت چشمگيري كاهش يافت (P 0.05). درحالي كه ميزان بيان ژن‌هايBax ، Caspase 3 و P53 در مقايسه با گروه كنترل به صورت معني‌دار افزايش يافتند (P 0.05). نتيجه‌گيري: آسپارتام مي‌تواند سبب تغييرات بيوشيميايي، تغييرات هيستومورفومتريك كليه و بيان ژن‌هاي Bcl2 ، Bax ، Caspase 3 و P53 در موش سوري گردد.