واكاوي انتقادي حقوق شهروندي در روزنامه هاي ايران

Critical Reappraisal of Citizenship Rights in Iran’s Newspapers

حقوق شهروندي با سه جزء حقوق سياسي، مدني و اجتماعي از مولفه هاي بنيادين دموكراسي و توسعه سياسي است. اين پژوهش با هدف واكاوي انتقادي محتواي روزنامه‌ها در ايران در ارتباط با حقوق شهروندي انجام شده است. مورد مطالعه دو روزنامه شرق و كيهان به عنوان دو روزنامه شاخص دو جريان اصلاح طلب و اصولگرا هستند. روش پژوهش از نوع تحليل محتوا با رويكرد كمي است. پرسش هاي اساسي پژوهش اين است عملكرد روزنامه هاي ايران در ارتباط با پرداختن و آشنا سازي شناختي و عملي- مصداقي شهروندان نسبت به حقوق شهروندي، چگونه و تاچه اندازه بوده است ؟ همچنين نظر نخبگان سياسي پيرامون عملكرد و نحوه پرداختن روزنامه ها به حقوق شهروندي در روزنامه هاي ايران چيست؟ مهمترين يافته هاي پژوهش آن است كه اين روزنامه ها به دلايلي هممچون وابستگي‌هاي سياسي و جناحي، عدم استقلال مالي و فكري، عدم شفايت، سانسور، عدم بيان منصفانه حقايق، تحليل ها و اطلاع رساني نادرست و سياست زده و عدم رعايت اخلاق حرفه‌اي روزنامه‌نگاري، رسالت خود را در پيشبرد حقوق شهروندي در ظرف زماني مد نظر انجام نداده و با چالش شديد مشروعيتي و عملكردي در نزد افكار عمومي و مردم ايران مواجه هستند.

Citizenship rights with political, civic and social dimensions are the fundamental elements of democracy and political development. This research has been done with aim of critical reappraisal of newspapers contents in Iran about human rights. In this study, Shargh and Keyhan are two case studies belong to reformist and conservatives as to important streamline in Iran. The methodology is quantitative content analysis. The main questions are: how and how much have been the performance of these newspapers in pay attention to and informing of audience to cognitive and practical- objective indexes of human rights? By the means, what are the viewpoints of elites about this performance of newspapers? The main findings of this study follow that: these newspapers have not done their role well and preferable in promotion of human rights due to the reasons such as: fractional and political dependencies, intellectual and financial dependency, none transparency, censorship, unfairness in speech, false and politicized analyses and informing functions and neglecting of professional ethics in journalism and then, have been faced to legitimacy crisis and challenges in views of public opinions and peoples.