ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻏﺬاﯾﯽ و ﻣﯿﺰان رﺿﺎﯾﺖ ﻣﻨﺪي از آن در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﮐﺸﻮر

Assessment of Dietary Menu and Staff Satisfaction with It in Selected Military Areas of the Country

تغذيه مناسب يكي از مهم‌ترين اركان سلامت است كه در آمادگي جسمي و ذهني نيروهاي نظامي نقش موثري دارد. كمبود‌هاي تغذيه اي علاوه بر تاثير منفي بر عملكرد و كارايي افراد، سلامت كاركنان را نيز به مخاطره انداخته و مي تواند منجر به سوء تغذيه و كاهش وزن شود. بنابراين بررسي وضعيت دريافت غذايي و ميزان رضايت مندي پرسنل از وضعيت تغذيه اي در ارتقاء كيفيت خدمات تغذيه اي موثر خواهد بود. هدف از انجام اين مطالعه ارزيابي برنامه غذايي و ميزان رضايت مندي از آن در مناطق نظامي منتخب كشور و مقايسه آن با مقادير مرجع رژيمي نظامي است. روش‌ها: در مطالعه توصيفي مقطعي حاضر نمونه 684 نفري از مناطق نظامي مختلف كشور در سال 1392 مورد بررسي قرار گرفتند. كيفيت و كميت غذا، رضايت از برنامه غذايي و وضعيت بهداشتي سالن غذا خوري با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مورد ارزيابي قرار گرفتند. همچنين به منظور بررسي برنامه هاي غذايي و وضعيت كاركنان، برنامه هاي غذايي عادي و عملياتي بررسي و با مقدار هدف و استاندارد مقايسه شدند. يافته‌ها: پس از ارزيابي برنامه غذايي با استفاده از نرم افزار Nutritionist IV مشخص شد كه برنامه هاي غذايي در رابطه با كربوهيدرات و پروتئين دريافتي و برخي از ريزمغذي ها مقاديري بيش از استاندارد دريافتي نظامي را در بر مي گيرند. اما در مورد ريز مغذي ها كمبود دريافت ويتامين A، D، ب 5، بيوتين، اسيد فوليك، ب 12 و روي در تمامي فصول ديده شد. در مورد جيره عملياتي علاوه بر كمبود دريافت برخي ويتامين ها، كمبود دريافت كلسيم، پتاسيم و فسفر مشاهده شد. ارزيابي ميزان رضايت مندي پرسنل از كيفيت و كميت غذا و وضعيت بهداشتي سالن ها نشان داد كه كمترين رضايت مندي مربوط به رده عملياتي و بيشترين ميزان مربوط به رده ستادي است. همچنين مقايسه ميزان رضايت مندي با استفاده از آزمون one-way ANOVA مشخص نمود كه بيشترين ميزان رضايت مندي از برنامه غذايي در كاركنان استاني و كمترين ميزان در كاركنان عملياتي بود (0/05>p). نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر نشان داد بيشترين ميزان رضايت مندي از وضعيت تغذيه اي در رده ستادي و كمترين ميزان در رده عملياتي است. بنابراين استفاده از مكمل ها و يا گنجاندن گروه هاي غذايي تامين كننده نيازهاي بدن در برنامه غذايي و توجه به ميزان رضايت نيروها كه عاملي موثر در وضعيت تغذيه و دريافت غذايي است يك امر مهم تلقي مي شود.

Proper nutrition is one of the most important pillars of health that plays an important role in the physical and mental fitness of military forces. Nutritional deficiencies endanger the performance, efficiency and health of staff and can lead to malnutrition and weight loss. Therefore, studying the status of dietary intake and the level of staff satisfaction from nutritional status will be effective in improving the quality of nutritional services. The aim of this study was to evaluate the dietary menu and staff satisfaction with it in selected military areas of the country in comparison to military dietary reference intake. Methods: In this descriptive cross-sectional study, 684 military personnel from different military districts of the country were studied in 2013. Quality and quantity of served food, satisfaction from menu and sanitary status of the dining room were evaluated using a researcher-made questionnaire. Also, normal and operational menus were compared with target and standard values in order to check the menus and dietary intake of staff. Results: After evaluating the diet using Nutritionist IV software, it was found that the dietary intake of carbohydrate and protein and some micronutrients exceed the standard of military intake but in the case of most of micronutrients, vitamin A, D, B5, biotin, folic acid, B12, and zinc were found to be deficient in all seasons. In the case of the operational ration there was a lack of calcium, potassium and phosphorus intake in addition to the lack of some vitamins. The assessment of quality and quantity of served food, satisfaction from menu and sanitary status of the dining room showed that the lowest satisfaction is related to the operational category and the highest amount is related to the headquarters. Also, a comparison of satisfaction using the one-way ANOVA test showed that the highest satisfaction rate from the menu was in provincial employees and the lowest was in operational staff (P <0.05). Conclusion: The present study showed that the highest level of employee’s nutritional status satisfaction was observed in the headquarters and the lowest level was observed in the operational category. Therefore, the use of supplements or the inclusion of some food groups in the diet that meet the needs of the body and attention to the satisfaction of forces (which is an effective factor in the dietary intake and nutrition status) is important.