اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ درﻣﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ رﻓﺘﺎري ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در ﮐﺎﻫﺶ وزن و اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮدﮐﺎرآﻣﺪي ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﺮوه ﻣﺠﺎزي: در ﻃﯽ اﭘﯿﺪﻣﯽ ﮐﻮوﯾﺪ-19

The Effectiveness of Internet-based Cognitive Behavioral Therapy (ICBT) in Reducing Body Weight and Increasing Weight Efficacy Life Style via Virtual Group: during Covid-19 Pandemic

انتشار كوويد-19 در سراسر جهان و قوانين منع رفت‌ و آمد ممكن است منجربه افزايش وزن و چاقي در افراد شده است. بنابراين هدف اين پژوهش بررسي اثربخشي درمان شناختي رفتاري مبتني بر اينترنت از طريق گروه مجازي در كاهش وزن و افزايش خودكارآمدي سبك زندگي مربوط به وزن است. روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه كاربردي از نوع نيمه آزمايشي با پيش و پس‌آزمون با گروه كنترل معادل بود. جامعه آماري پژوهش شامل زنان داراي اضافه‌ وزن با شاخص توده بدني بيش از 25 در شهر نيشابور در سال 99-1398 بود. نمونه پژوهش شامل 90 نفر از افراد واجد شرايط بود كه به ‌صورت تصادفي در سه گروه آزمايش، كنترل ليست انتظار و درمان معمول چاقي قرار گرفتند. مداخله درماني گروه آزمايش به ‌صورت جلسات درماني شناختي رفتاري مبتني بر اينترنت در گروه مجازي در طي 42 جلسه برگزار شد. براي سنجش خودكارآمدي سبك زندگي از پرسش‌نامه خودكارآمدي سبك زندگي مرتبط با وزن (WEL) كه در سال 1991 تهيه‌ شده و براي سنجش وزن از شاخص ﺗﻮده ﺑﺪﻧﯽ )BMI( اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻗﺪاﻣﺎت در اﺑﺘﺪا و ﭘﺲ از درﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﻮوارﯾﺎﻧﺲ و ﻧﺮماﻓﺰار SPSS ﻧﺴﺨﻪ 25 در ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﺎداري 0/05 درﺻﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﮐﯽ از ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﺎدار ICBT از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﺮوه ﻣﺠﺎزي واﺗﺲاپ ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑﺪﻧﯽ F ( 72،2) = 15/54, P<0/0005, Partialη2=0/30(و اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮدﮐﺎرآﻣﺪي ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ 0/08 =F (72،2) = 3/31 , P<0/04 , Partialη2( در زﻧﺎن ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ وزن ﺑﻮد. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش، درمان شناختي رفتاري مبتني بر اينترنت از طريق گروه مجازي حتي با وجود انتشار بيماري همه‌گيري مانند كوويد-19 كه حضور منظم افراد به ‌صورت حضوري امكان‌ پذير نيست بسيار نويدبخش بوده و مي‌تواند موجب كاهش BMI و افزايش خودكارآمدي سبك زندگي مربوط به وزن در زنان شود.

The spread of COVID-19 as a pandemic and passage of lockdown rules may increase overweight and obesity in people. Therefore, this research intended to study the effectiveness of Internet-based cognitive behavioral therapy (ICBT) using a virtual group for weight loss and increasing weight efficacy lifestyle. Methods: This pretest-posttest equivalent to the control group quasi-experimental and applied study was conducted in Neyshabur in 2019-2020. The statistical population consisted of overweight females with a body mass index (BMI) exceeding 25. The research sample included 90 eligible individuals randomly divided into three groups: experimental, wait-list control and Treatment as Usual. The interventional treatment in the experimental group was in the form of 42 ICBT sessions. The weight efficacy lifestyle questionnaire (WEL) produced in 1991 was used to assess weight efficacy lifestyle and BMI to evaluate weight. The data were collected prior to and following the therapy. Results: ANCOVA at a significance level of 0.05 was employed to analyze the data. The results indicated that ICBT had significant effects via the virtual group and WhatsApp on BMI reduction (F (72,2) = 15.54, P <0/0005; Partialη2 = 0.30) and weight efficacy lifestyle increased (F (72,2) = 3.31, P <0/04; Partialη2 = 0.08) in the overweight female participants by SPSS-25 software. Conclusion: Based on the findings of this study, ICBT via the virtual group was very promising and could reduce BMI and increasing weight efficacy lifestyle among the female participants in spite of the spread of a pandemic such as COVID-19 during which regular physical presence of individuals was not possible.