وضعيت اقتصادي، اجتماعي و جمعيتي سالمندان استان ايلام در 4 دهۀ گذشته

Economic, Social and Demographic Situation of the Elderly in Ilam Province in the Last Four Decades

مقدمه: سالمندي جمعيت پديدۀ نويني در كشورهاي جهان است؛ البته تجربۀ اين پديده در كشورهاي توسعه­يافته و در حال توسعه تفاوت دارد؛ به گونه­اي كه سريع­ترين رشد سالمندي مربوط به كشورهاي در حال توسعه است. رشد جمعيت غيرفعال آثار نامطلوبي در ابعاد اقتصادي و اجتماعي جامعه دارد؛ زيرا جمعيت جوان و سالخورده بيش از آنكه توليدكننده باشد، مصرف‌كننده و درنتيجه وابسته به جمعيت فعال و شاغل است. در اين مقاله، وضعيت اقتصادي، اجتماعي و جمعيتي سالمندان استان ايلام بررسي شده است. روش: از روش تحقيق تحليل ثانويۀ داده­ها و بهره­گيري از اطلاعات سرشماري­هاي عمومي نفوس و مسكن استان ايلام طي سال‌هاي 1355-1395 براي پاسخگويي به سؤالات پژوهش استفاده شده است. يافته ­ها: جمعيت 65 ساله و بيشتر استان ايلام از 4/03 درصد در سال 1355 به 5/61 درصد در سال 1395 افزايش پيدا كرده و ميانۀ سني جمعيت استان بين 15 تا 29 سال نوسان داشته است. بيشترين مقدار آن نيز مربوط به سرشماري سال 1395 و كمترين آن مربوط به سال 1365 بوده است. نسبت جمعيت سالمند مناطق روستايي از 81 درصد در سال 1355 به 43 درصد در سال 1390 كاهش يافته و نسبت وابستگي سالمندان در سال 1365 به كمترين مقدار رسيده است. درصد باسوادي سالمندان استان در سال 1365 حدود 8 درصد بوده كه در سال 1395 به 29 درصد رسيده است. نتيجه ­گيري: در مجموع شاخص‌هاي ميانۀ سني، ضريب سالمندي و ميزان سالخوردگي نشان مي‌دهند كه ساختار جمعيتي استان ايلام در سال 1385 وارد مرحلۀ ميانسالي (رو به سالخوردگي) شده است و در حال بهره­ مندي از سود جمعيتي اول است.

Introduction: Population aging is a new phenomenon in the world; Of course, the experience of this phenomenon is different in developed and developing countries; the fastest growing population is in developing countries. Inactive population growth has adverse effects on the economic and social dimensions of society; because the young and old population is more of a consumer than a producer and therefore dependent on the active and employed population. In this article, the economic, social and demographic situation of the elderly in Ilam province has been studied. Method: The research method of secondary data analysis and using the information of general population and housing censuses of Ilam province during the years 2016-2017 has been used to answer the research questions. Results: The population aged 65 and over in Ilam province increased from 4.03% in 1976 to 5.61% in 2016 and the mean age of the province's population fluctuated between 15 and 29 years. The highest value was related to the 2016 census and the lowest was related to the 1986 census. The proportion of the elderly population in rural areas has decreased from 81% in 1976 to 43% in 2011 and the dependency ratio of the elderly has reached its lowest level in 1986. The literacy rate of the elderly in the province in 1986 was about 8%, which in 2016 reached 29%. Conclusion : In general, the indicators of middle age, aging rate and the rate of aging show that the population structure of Ilam province in 2006 has entered the middle age stage (aging) and is benefiting from the first population benefit.