بررسي و تحليل دلايل كم‌‌ميلي زنان به فرزندآوري

Investigating the Reasons for Women Reluctance to Have Children

در ساليان اخير ميزان فرزندآوري زنان به تدريج رو به كاستي نهاده و حتي تشكيل زندگي بدون فرزند نيز رواج پيدا كرده است. اين موضوع يك مسئلۀ حياتي براي آيندۀ جمعيت كشور و تأمين نيروي فعال خواهد بود و چنانچه به طور جدي براي آن چاره‌انديشي نشود، جمعيت فعال كشور در آينده از يك طرف و سالخوردگي جمعيت از طرف ديگر، چالش‌هايي جدي براي كشور رقم خواهند زد. اين پژوهش با هدف بررسي و تحليل دلايل كم‌ميلي زنان به فرزندآوري انجام شد. پژوهش حاضر از نظر روش، كيفي- نظريه‌مبنايي و از نظر هدف، كاربردي است. مشاركت‌كنندگان در پژوهش 11 نفر از زنان متأهل بودند كه با ملاحظۀ برخي معيارها و با روش نمونه‌گيري هدفمند و رويكرد نظري انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه‌هاي عميق نيمه‌ساختاريافته‌اي بود كه با تحليل متون مصاحبه‌ها با كدگذاري سه‌گانۀ باز، محوري و انتخابي صورت گرفت. براي سنجش روايي داده‌ها از ديدگاه مشاركت‌كنندگان و خبرگان بيرون از پژوهش و براي سنجش پايايي از كدگذاري مجدد به كمك كدگذار همكار استفاده شد كه ضريب پايايي 0/80 حاصل شد. يافته‌ها نشان داد در ديدگاه مشاركت‌كنندگان 10 مضمون محوري در مورد بي‌فرزندي يا كم‌ميلي به فرزندآوري در زنان متأهل وجود دارد كه عبارتند از: چالش‌هاي اقتصادي، ناكارآمدي خانوادۀ پرجمعيت، مديريت بدن، تحمل دوگانه، قسمت و تقدير، اضطرار و هراس، ناباروري ناخواسته و لاعلاج، توافق مشروط، گذشتۀ خود و ديگري و فشار اجتماعي. در نهايت نيز مدل پارادايمي كم‌ميلي به فرزندآوري در زنان ارائه شد.

The present research aimed at identifying the causes of the tendency for low childbearing action or family without a child in women. This is an applied, qualitative-grounded theory method research. The participants of the research were 11 married women who were selected with respect to some criteria and through purposive sampling and theoretical approach. The research tool was a semi-structured in-depth interview carried out through analysis of the content of the interviews by tripartite stages of open, axial, and selective coding. The validity of the data was assessed based on the viewpoint of the participants of the research and the experts from outside the research. The reliability of the research was examined through recoding by the assistant encoder and the reliability coefficient was calculated to be 80%. The findings indicated that from the viewpoint of the participants 10 axial themes affect the tendency to low childbearing action or family without a child in the married women. These themes include economic challenges, the inefficiency of a large family, body management, dual tolerance, destiny, emergency and fear, incurable and unwanted infertility, conditional agreement, their past and the past of the other, and social pressure. Finally, a paradigm model of the tendency to low childbearing action in women was presented.