كليدواژه :
بدون خاك ورزي , تراكم سويا , خاك ورزي رايج , دز علف كش , رويش گياهچه
چكيده فارسي :
تاج خروس ريشه قرمز يكي از رايج ترين علف هاي هرز دولپه در جهان است كه به طور گسترده در بسياري از مناظق كشاورزي توزيع مي شود، لذا براي ارزيابي اثر عمليات مختلف مديريتي بر زمان رويش تاج خروس ريشه قرمز، آزمايشي به صورت كرت هاي دو بار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 3 تكرار در شركت دشت ناز ساري در سال هاي 1395 و 1396 اجرا شد. فاكتورهاي آزمايشي، دو سيستم خاك ورزي رايج و بدون خاك ورزي، سه تراكم سويا (200، 300 و 400 هزار بوته در هكتار) و سه دز مختلف علف كش ايمازاتاپير (صفر، 50 و 100 گرم ماده موثره در هكتار) بودند. رويش تاج خروس به طور معني داري به وسيله عمليات مديريتي نظير سيستم هاي خاك ورزي، مقادير بذرپاشي سويا و دزهاي ايمازاتاپير تحت تاثير قرار گرفت. خاك ورزي رايج براي رسيدن به 50 درصد رويش در سال هاي 1395 و 1396 به ترتيب به زمان دمايي (TT) 72/266 و 139/33 درجه سانيگراد روز نياز داشت در حالي كه براي بدون خاك-ورزي نيازهاي TT مربوطه 187/19 و132/11 درجه سانيگراد روز بود. با افزايش تركم سويا از 200 به 400 هزار بوته در هكتار، نيازهاي TT براي 50 درصد رويش (T50) تاج خروس ريشه قرمز نيز افزايش يافت. T50 در دز علف كش 100 گرم ماده موثره در هكتار در سال هاي 1395 و 1396 به ترتيب 234/56 و 142/81رجه روز رشد بود در حالي كه براي تيمار بدون علف كش نيازهاي TT مربوطه 217/80 و 136/09درجه سلسيوس روز بود. از ديدگاه مديريت تلفيقي علف هاي هرز، تركيبي از خاك ورزي رايج با تراكم 400 هزار بوته در هكتار و دز ايمازاتاپير 100 گرم ماده موثره در هكتار نه تنها منجر به پايين ترين تراكم گياهچه تاج خروس ريشه قرمز در متر مربع شدند بلكه همچنين سبب طولاني ترين تاخير در زمان تا رسيدن به T50 شدند. اين امر زمان بيشتري براي بوته هاي سويا فراهم كرد تا بهتر استقرار يابند و توانايي رقابتي خود را بهبود دهند. نتايج مطالعه ما مي تواند به تكامل راهبردهاي مديريتي موثر براي اين گونه كمك كند.
چكيده لاتين :
Redroot pigweed is one of the most common dicotyledonous weeds in the world that is widely distributed in many agricultural areas. Thus, in order to evaluate the effect of different management practices on the emergence time of spotted spurge, a split-split plot experiment was conducted in a completely randomized block design with three replications in Dasht-e-Naz Sari in 2016 and 2017. Two tillage systems (Conventional tillage and no-till), three soybean densities (200,000; 300,000 and 400,000 plant ha-1), and three doses of imazethapyr (0, 50, and 100 g ai ha-1) were considered as experimental factors. The redroot pigweed emergence was significantly affected by management practices including tillage system, soybean seeding rate, and imazethapyr dose. Conventional tillage required a thermal time (TT) of 266.72 and 139.33 d °C to reach 50% emergence in 2016 and 2017, respectively, while for no-till, the respective TT requirements were 187.19 and 132.11 d °C. On increasing soyabean density from 200 000 to 400 000 seeds ha-1, the TT requirements for 50% emergence (T50) of redroot pigweed also increased. The T50 at the herbicide dose of 100 g a.i. ha-1 was 234.56 and 142.81 d °C in 2016 and 2017, respectively, while for the non-herbicide treatment, the respective TT requirements were 217.80 and 136.09 d °C. From an integrated weed management perspective, a combination of conventional tillage with a soyabean density of 400 000 seeds ha-1 and a 100 g a.i. ha-1 imazethapyr dose not only resulted in the lowest redroot pigweed seedling density m-2 but also caused the longest delay in the time to reach the T50. This condition provided more time for soybeans to establish better and improve their competitive ability. The results of our study could help to develop effective management strategies for this species.
