تحليل محتواي كتابهاي درسي نظام آموزش و پرورش ايران بر اساس ميزان توجه به مؤلفه‌هاي شايستگي فرهنگي

Analysis of the Content of Textbooks in the Iranian Education System Based on The Level of Attention to the Components of Cultural Competence

هدف: هدف از انجام اين پژوهش، تحليل محتواي كتابهاي درسي نظام آموزش و پرورش ايران بر اساس ميزان توجه به مؤلفه‌هاي شايستگي فرهنگي بود. روش: اين پژوهش با راهكار كتابخانه‌اي و با استفاده از روش تحليل محتواي كمّي و كيفي انجام شد و واحد تحليل؛ متن، تمرينها، پرسشها و تصاوير در نظر گرفته شد. يافته‌ها: بر اساس نتايج تحليل محتوا، در كليۀ كتابهاي مورد تحليل، 6864 مؤلفۀ شايستگي فرهنگي شناسايي شد كه 2258 مؤلفه مربوط به كتابهاي فارسي، 2137 مؤلفه مربوط به كتابهاي هديه‌هاي آسمان و دين و زندگي، 1432 مؤلفه مربوط به كتابهاي علوم اجتماعي، 333 مؤلفه مربوط به كتابهاي فرهنگ و هنر، 273 مؤلفه مربوط به كتابهاي تفكر و سبك زندگي، 71 مؤلفه مربوط به كتاب انسان و محيط زيست، 137 مؤلفه مربوط به كتاب سلامت و بهداشت و 223 مؤلفه مربوط به كتاب مديريت خانواده و سبك زندگي بوده است. دورۀ ابتدايي دوم با 2105 مؤلفه و دورۀ ابتدايي اول با 1211 مؤلفه داراي بيشترين و كمترين مؤلفه‌هاي مدّ نظر بوده است. نتيجه‌گيري: با وجود اينكه در كتابهاي درسي به ويژگي‌هاي شايستگي فرهنگي توجه شده است، اما ميزان پرداختن به مؤلفه‌هاي شايستگي فرهنگي در دوره‌هاي مختلف نامتعادل بود.

Objectives:The purpose of this study is to Analysis of the content of textbooks in the Iranian education system based on the level of attention to the components of cultural competence. Method: this research which with library approach and with using method of quantitative and qualitative content analysis, and the analytical unit, context, exercises, questions and the images were considered. Results: The results showed that in the whole of analyzed textbooks, 6864 cultural competence components were detected, of which 2258 cases were related to Persian books, 2137 cases were related to heaven gift and religion and life books, 1432 cases were related to social science books, 333 cases were related to culture and art books, 273 cases were related to thinking and lifestyle books, 71 cases were related to human and environmental book, 137 cases were related health book, and 223 cases were related to family and lifestyle management book. the second elementary school with 2105 cases and first elementary school with 1211 cases had the highest and lowest components. Conclusion: The results showed that although in the textbooks to the characteristics of cultural competence have been considered. But the extent of addressing the components of cultural competence in different periods was unbalanced.