نقش ارزيابي اثرات محيط زيستي در آبزي‌پروري (مطالعه موردي: كاربرد ماتريس رياضي در ارزيابي طرح پرورش ماهيان خاوياري در سواحل استان گلستان)

The Role of Environmental Impact Assessment in Aquaculture (Case Study: Application of Mathematical Matrices to Assessment of Sturgeon Farming Project in the Golestan Province Coastal Area)

پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش ارزيابي محيط زيستي در توسعه آبزي­ پروري به انجام رسيد. براي اين منظور، پروژه احداث مزرعه­ پرورش ماهيان خاوياري در سواحل استان گلستان مورد بررسي­ قرارگرفت. در اين مطالعه، 3 منطقه ­ي از پيش تعيين شده براي پرورش ماهيان خاوياري را به روش ماتريس رياضي مورد ارزيابي محيط زيستي قرارداديم. در اين روش، ابتدا ماتريسي از عوامل محيط زيستي متاثر از پروژه و همچنين فعاليت ­هاي پروژه تشكيل ­شد. سپس بر اساس نقشه­ هاي موجود و همچنين با كمك سامانه اطلاعات جغرافيايي، اطلاعات هر فاكتور به صورت عددي به دست آمد و بر مبناي آن­ها اقدام به تعيين ويژگي­ هاي آثار مورد نظر كرديم. بر اساس نتايج به دست آمده، در بين سه گزينه ­ي مكان­يابي شده، گزينه شماره يك (واقع شده در نزديكي مجموعه پرورش ميگوي گميشان) داراي كم­ترين اثر سوء بر محيط زيست بود و مناسب ­ترين گزينه براي احداث مزرعه پرورش ماهيان خاوياري در سواحل استان گلستان معرفي­ شد. بدون شك، اتخاذ مقررات مربوط به ارزيابي اثرات محيط زيستي در بسياري از كشورها و كاربرد آن در آبزي­ پروري، آگاهي از مسائل محيط زيستي مرتبط با آبزي­ پروري را افزايش داده است و اين مسئله منجر به مديريت بهتر محيط زيست خواهد شد.

The present study aimed to investigate the role of environmental assessment in the development of aquaculture. For this purpose, the project for the construction of sturgeon farming in the coastal zone of Golestan Province was investigated. In this study, we evaluated three predetermined sites for sturgeon farming using mathematical matrices method. In this way, a matrix is composed of environmental factors affected by the project as well as project activities. Then based on the existing maps and also with the help of GIS, the information of each factor was numerically obtained and based on them we determined the characteristics of the impacts. Based on the results, among the three options, option 1 (located in the vicinity of the Gomishan shrimp breeding center) had the least harmful effect on the environment and was introduced as the most suitable option for the construction of the farm Sturgeon farming on the coast of Golestan Province. The reasons for choosing this place as the best place are the lower odour pollution, lower soil erosion, greater distance to the rivers and less need for excavation. Undoubtedly, adopting environmental impact assessment regulations in many countries and applying them to aquaculture has increased awareness of environmental issues related to aquaculture and this will lead to better environmental management.