نقش موقعيت جغرافيايي در توسعه اقتصاد شهرهاي مرزي ( مطالعه موردي: شهر آستارا)

موقعيت جغرافيايي مفهومي كلان و جامع است كه شاخص هاي جغرافيايي تشريح كننده آن هستند و در اين بين اهميت موضوع رشد و توسعه اقتصادي شهرهاي مرزي هر كشوري لاجرم تابع موقعيت جغرافيايي آن كشور است. بنابراين توسعه شهرهاي مرزي را مي­توان در تعامل با مبادلات اقتصادي، سياسي و فرهنگي آن­ها جستجو كرد. آستارا در استان گيلان به عنوان يكي از شهرهاي مرزي با موقعيت منحصر بفرد استراتژيكي به لحاظ توسعه و رشد اقتصادي موفقيتي نداشته و در حاشيه قرار گرفته است. از اين رو در اين مقاله، نقش موقعيت جغرافيايي در توسعه اقتصادي شهر مرزي آستارا و تأثير آن بر تحولات ناشي از گسترش اقتصاد مرزي مورد بررسي قرار مي گيرد. اين پژوهش از لحاظ هدف، كاربردي و از حيث روش، توصيفي­-­تحليلي است. براي گردآوري داده ­ها و مستندات مورد نياز با مطالعات كتابخانه ­اي، مراجعه به سازمان­هاي دست اندركار و سالنامه ­هاي آماري و همچنين مطالعات ميداني گردآوري شده است. يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه مبادلات اقتصادي در نتيجه موقعيت مناسب شهر مرزي آستارا با جمهوري آذربايجان موجب اشتغال­زايي در بين مرزنشينان، گسترش كالبد و تغيير كاربري زمين در آن شهر شده است. همچنين در نتيجه مبادلات مرزي، نقش شهر به سمت گرايش خدماتي- تجاري سوق يافته است كه در اين راستا كمبود شديد زمين به علت محصور بودن شهر آستارا بين دريا، كوه و مرزهاي بين المللي شرايط مناسب را براس توسعه شهر فراهم نكرده است كه ضروري است با توجه به موقعيت ممتاز شهر آستارا از جهت امنيت بالا در بين ساير شهرهاي مرزي كشور، همسايگي با جمهوري آذربايجان و ورود اتباع آذري بدون رواديد براي خريد از بازارچه مرزي شهر آستارا، تمهديدات لازم از سوي مسولان بمنظور ارتقاي هر چه بيشتر توسعه اقتصادي شهر با رويكرد خدماتي- تجاري با گرايش به ترانزيت كالا و تجارت چمداني انديشيده شود. هر چند در اين بين ساماندهي مشاغل خدماتي و ايجاد دريچه جديد براي صادرات نبايد مورد غفلت قرار گيرد.