لزوم توجه جدي به «ديم‌زارها» در توليد علوفه و گياهان دارويي

The need to pay serious attention to "drylands" in the production of fodder and medicinal plants

وجود ديم‌زارهاي كم‌بازده، پر‌شيب و رها‌شده، در سطح اكوسيستم‌‌هاي مرتعي، يادآور اين موضوع است كه سطح وسيعي از بهترين مراتع كشور، در‌نتيجه توسعه اراضي كشاورزي از عرصه‌هاي طبيعي، به بهانه خود‌كفايي در توليد ديم محصولات استراتژيك (به‌‌ويژه گندم)، پتانسيل خود را براي هميشه از دست داده‌‌اند و به كانون‌هاي اصلي فرسايش تبديل شده‌‌اند كه منجر به تشكيل رواناب و سيلاب و به‌‌دنبال آن، رسوب‌گذاري در پشت سدها و دشت‌ها، به‌‌‌‌عنوان كانون‌‌هاي توليد گرد و غبار خواهند شد. همچنين، راه براي نفوذ تعدادي از اعضاي اجتماعات بيگانه (مهاجم) گياهي مزرعه‌‌رست و خرابه‌‌رست نظير گونه‌‌هاي خارشتر (Alhagi spp.)، ورك (Hultemia persica)، كنگر (Gundelia spp.)، گلرنگ وحشي (Carthamus oxyacantha)، Cirsium arvense و Euphorbia spp.، كه نيازهاي اكولوژيكي به‌نسبت كمي دارند، به تركيب گياهي مراتع، فراهم شده و تنوع و غناي گونه‌‌هاي بومي، به مخاطره افتاده است. به ‌‌همين ترتيب، بسياري از گونه‌‌هاي اوليه، از‌نظر تعداد، كاهش يافته، يا به‌‌طور‌كلي از بين رفته‌‌اند و زمينه براي جايگزيني گونه‌‌هاي خشكي‌پسند‌‌، خشبي و سمي فراهم شده است. به‌‌عبارت‌ديگر، در اثر فعاليت‌‌هاي مخرب انسان در طبيعت، فشار انتخاب طبيعي (سلكسيون) گونه‌‌‌‌ها، باعث چيرگي گياهاني با خصوصيات مرفولوژيكي و بيوشيميايي مي‌‌شود كه انسان و دام، تمايلي نسبت به همه يا بيشتر آنها ندارند و راهكاري نيز براي مبارزه با آنها، انديشيده نشده است.

not abstract