عنوان مقاله :
بررسي و نقد گزارش‌هاي مربوط به مناقشه فدك در الطبقات الكبري ابن‌سعد
عنوان به زبان ديگر :
Reports on the Fadak Conflict in Ibn al-Sa'd's al- Tabaghat al-Kobra: A Review and Critique
پديد آورندگان :
سلطاني احمدي، مجتبي دانشگاه پيام نور تهران - گروه تاريخ و تمدن ملل اسلامي , خاتمي، سارا دانشگاه پيام نور تهران , گوهري فخرآباد، مصطفي دانشگاه فردوسي مشهد - گروه تاريخ و تمدن ملل اسلامي
كليدواژه :
الطبقات الكبري , ابن سعد , فدك , نقد روايات تاريخي
چكيده فارسي :
گزارش فدك به عنوان يكي از اختلافات اصلي شيعه و سني در منابع متقدم تاريخي بسيار ضد و نقيض و با اختلافات متعددي همراه است. ابن‌سعد، در مقام يكي از طرفداران ابوبكر و مكتب خلفا، كوشيده است در كتاب الطبقات الكبري نشان دهد درباره فدك مصادره‌اي صورت نگرفته و ابوبكر و خلفاي نخستين دقيقاً در مسير سيره نبوي گام زده‌اند. به نظر وي، پيامبر به رغم درخواست فاطمه (س) فدك را به ايشان نبخشيد و ادعاي فاطمه (س) براي طلب آن از طريق ارث نيز به سبب حديث منقول از ابوبكر راه به جايي نمي‌برد. در مقاله پيش رو پس از مقايسه روايات ابن‌سعد با گزارش‌هاي مورخان همان دوره و اعصار بعد، رواياتي يافت شد كه ظاهراً در كتاب الطبقات تعمداً ذكر نشده است. مجموع اين گزارش‌ها ما را بدين نكته مي‌رساند كه ابن‌سعد، در جهت دفاع از مشروعيت خلافت ابوبكر و نشان‌دادن تبعيت ابوبكر و طرفدارانش از سيره پيامبر، در صدد انكار و پنهان‌سازي برخي واقعيات تاريخي مربوط به اين حادثه و تصوير آن به صورتي كه خود تمايل داشته، برآمده است.
چكيده لاتين :
The reports of Fadak incident as one of the main Shiite-Sunni conflicts in the earlier
historical sources are very contradictory and have many differences. Ibn Sa'd, as a
supporter of Abu Bakr and the school of caliphs, tried to show in the book al-Tabaghat
al-Kobra that no expropriation was made about Fadak and that Abu Bakr and the first
caliphs followed exactly the Prophet's (S) tradition. In his opinion, despite the request
of Fatima (AS), the Prophet (S) did not give Fadak to her as a gift and her claim to
own it through inheritance did not go anywhere due to a hadith narrated by Abu Bakr.
After comparing the narrations of Ibn Sa'd with the reports of historians of the same
time and later eras, the present article found some narrations that apparently were not
intentionally mentioned in al-Tabaghat al-Kobra. The sum of these reports led us to
the conclusion that Ibn Sa'd, in order to defend the legitimacy of the Caliphate of Abu
Bakr and to show the obedience of Abu Bakr and his followers to the Prophet's
tradition, sought to deny and conceal some historical facts related to this incident and
to portray it as he wished.
