پديد آورندگان :
خداياري‌فرد ، محمد دانشگاه تهران - دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي - گروه روانشناسي , صالحي ، كيوان پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي - پژوهشكده تربيت - گروه روانشناسي، , شهابي ، روح الله پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - پژوهشكدۀ علوم رفتاري - گروه روانشناسي , آذربايجاني ، مسعود دانشگاه تهران - دانشكدۀ روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي تربيتي و مشاوره , آسايش ، محمدحسن دانشگاه تهران - دانشكدۀ روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي تربيتي و مشاوره , آصف نيا ، اعظم پژوهشگاه حوزه و دانشگاه , آيت اللهي ، حميدرضا دانشگاه علامه طباطبائي , غلامعلي ، افروز دانشگاه تهران , اكبري زردخانه ، سعيد دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكدۀ روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي تحولي , باقري نوع پرست ، خسرو دانشگاه تهران - دانشكدۀ روانشناسي و علوم تربيتي , حاج حسيني ، منصوره دانشگاه تهران - دانشكدۀ روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي تربيتي و مشاوره , حسني راد ، مرجان - - , دهقاني ، مرضيه - - , زندي ، سعيد - - , سجادي اناري ، سعيد - - , سجاديه ، نرگس - - , شجاعي زند ، عليرضا - - , شريفي نيا ، محمدحسين - - , شكوهي يكتا ، محسن - - , طهماسب كاظمي ، بهروز - - , عزتي ، ميترا - - , علوي نژاد ، ثريا - - , غباري بناب ، باقر - - , فاطمي ، محسن - - , شكوهي يكتا ، محسن - - , طهماسب كاظمي ، بهروز - - , عزتي ، ميترا - - , علوي نژاد ، ثريا - - , غباري بناب ، باقر - - , فاطمي ، محسن - - , فرزاد ، ولي الله - - , فقيهي ، علي نقي - - , قرباني وناجمي ، ميلاد - - , گواهي ، عبدالرحيم - - , مرادي ، اسدالله - - , مقدم زاده ، علي - - , منطقي ، مرتضي - - , نصرتي ، فاطمه - - , نوربخش ، يونس - - , هاشمي ، ضياء - -
كليدواژه :
دينداري , دانشجويان , عوامل كاهنده و افزاينده , افزايش و كاهش گرايش , پديدارشناسي
چكيده فارسي :
هدف: اين مطالعه با هدف فهم عوامل مرتبط با افزايش و كاهش گرايش دانشجويان به دينداري انجام شد. روش: رويكرد اين مطالعه، كيفي و روش آن پديدارشناختي بود. مشاركت‌كنندگان در پژوهش، 105 نفر از مطلعان در چهار خوشۀ دانشجويان(75 نفر)، اعضاي هيئت علمي(9 نفر)، مديران فرهنگي(9 نفر) و استادان حوزوي(12 نفر) بودند كه به روش نمونه‌گزيني هدفمند از نوع ملاكي انتخاب شدند. به منظور گردآوري داده‌ها از فن مصاحبۀ نيمه‌ساختارمند و براي تحليل داده‌ها از روش كُلايزي استفاده شد. يافته‌ها: دربارۀ عوامل مرتبط با افزايش گرايش به دينداري، تحليل داده‌ها به شناسايي 49 زيرمضمون و 29 مضمون منتج شد. مضامين «زندگي و رشد در خانواده‌هاي مذهبي»، «وجود الگوهاي دينداري در جامعه و دسترسي به اين الگوها»، «صداقت و اخلاص ديني در فعاليتهاي مسئولان و آحاد جامعه»، «روش تدريس مدرسان دروس معارف»، «گرايش دروني و فطري انسان به دينداري»، «كسب دستاوردهاي مثبت از دين و ظرفيتهاي آن در زندگي» و «تقويت انديشه‌ورزي ديني و كيفيت مباني معرفتي»، مضاميني بودند كه دست‌كم سه خوشه از اعضاي گروه نمونه، از آنها به عنوان عوامل مرتبط با افزايش گرايش دانشجويان به دينداري ياد كردند. دربارۀ عوامل مرتبط با كاهش گرايش به دينداري، تحليل داده‌ها بيانگر 87 زيرمضمون و 60 مضمون اصلي بود. مضامين «سوء عملكرد افراد به ظاهر مذهبي»، «سوءرويّه‌ها در تبليغ و تبيين دين»، «عوامل مربوط به آموزش دروس عمومي»، «ويژگي‌هاي شناختي و رواني دانشجويان»، «عوامل اجتماعي» و «اقتصادي» و «عوامل مربوط به شبكه‌هاي اجتماعي و رسانه‌ها»، مضاميني بودند كه دست‌كم سه خوشه از اعضاي گروه نمونه به عنوان عامل مرتبط با كاهش گرايش به دينداري معرفي كردند. نتيجه‌گيري: توجه به اين عوامل در سياستگذاري براي تربيت ديني دانشجويان امري ضروري است و پيشنهاد مي‌شود به منظور ارتقاي دينداري دانشجويان، نهادهاي فرهنگي دانشگاه ضوابط مشخص آموزشي با لحاظ عوامل مؤثر احصاشده، تدوين كنند.
