عنوان مقاله :
قاعده الواحد از نظر كلامي، فلسفي و تفسيري
عنوان به زبان ديگر :
Al-Wahed (Unity) Rule: a Theological, Philosophical, and Interpretational Appraisal
پديد آورندگان :
خوشنويسان، مريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده حقوق، الهيات و علوم سياسي، تهران، ايران , طاهري، صدرالدين دانشگاه علامه طباطبايي - دانشكده الهيات - گروه فلسفه، تهران، ايران , عباسي، بابك دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده حقوق، الهيات و علوم سياسي - گروه فلسفه، تهران، ايران
كليدواژه :
قاعده الواحد , نظر متكلم , نظر فيلسوف , وجه قرآني
چكيده فارسي :
يكي از مواضع اشكال و اختلاف ميان متكلم و فيلسوف، مسئله صدور كثرت از وحدت، يا كثير از واحد است، كه در فلسفه اسلامي ذيل عنوان قاعده «الواحد لايصدر عنه الا الواحد» پيگيري مي‌شود و نزد متكلمان اسلامي بر اساس موازين كلامي و مفاد مدارك نقلي حل‌وفصل مي‌گردد. فلاسفه، به تقريب، همگي معتقد به اصالت و درستي و ضرورت تقيد به قاعده مذكور در باب فعل الهي هستند و متكلمان، به تقريب، همگي معتقدند اين قاعده، علاوه بر اين كه فاقد دليل كافي است، مستلزم اشكالاتي نيز هست. در اين مقاله ابتدا مفاد و سپس ادله قاعده و بعد از آن اشكالات دروني و كلامي آن مطرح و درباره آن‌ها بحث شده است. دو اشكال كلامي مهم اين است كه اين قاعده مستلزم نفي اراده و قدرت پروردگار است، كه در هر دو مورد گفتگوهاي دو طرف فيلسوف و متكلم گزارش و مورد قضاوت قرار گرفته است. سپس به مناسبت اشكال دوم، حدود بيست آيه از آيات قران كريم طي چهار گروه گزارش و به شيوه‌ي تفسير قرآن با قرآن به اثبات رسيده كه قاعده الواحد، اعم از اين‌كه درست يا نادرست باشد، در تعارض با متون آيات قران كريم نيست.
چكيده لاتين :
Islamic theologians and philosophers are disagree on the subject of issuing plurality from unity which is followed in Islamic philosophy under the title of the Al-Wahed or unity rule that says “no more than one is issued from the one”. Islamic theologians based on theological criteria and the contents of narrated documents reject this rule. However, most of Islamic philosophers believe in the originality and correctness of this rule. In this article, first, the contents of the rule have been introduced and then the arguments of both sides debated. Two important theological arguments against the rule discussed more profoundly. First, the claim that this rule entails the denial of the will of God; second, this rule entails the denial of the power of God. Then, in evaluating the second argument, about twenty verses of the Holy Qur'an are categorized in four groups and it has been proved that the rule of unity, whether true or false, does not contradict the verses of the Holy Qur'an.
عنوان نشريه :
فلسفه تحليلي
