بررسي رفتار مصرف‌ كنندگان ماهي در روستاهاي مناطق ساحلي استان گلستان

Investigating the trend of fish consumer’s behavior in the villages of coastal regions of Golestan province

رفتار مصرف‌كنندگان ماهي خانوارهاي روستايي مناطق ساحلي استان گلستان پس از طراحي پرسشنامه و جمع­آوري اطلاعات در سال 1399 تجزيه و تحليل آماري شد. در تحليل استنباطي پژوهش از آزمون­هاي كاي دو، من ­ويتني­ يو و روش امتيازدهي براي رتبه­ بندي استفاده شد. مصرف سرانه كنسرو آنها 14 قوطي و سرانه مصرف ماهي آنان14/7كيلوگرم بود. 64 درصد آنها مصرف سرانه كمتري از ميانگين كشوري (12/1) داشتند. ماهي سفيد گونه مورد علاقه­ آنها بود ولي در خريد امكان دستيابي به گونه خاوياري را نداشتند. مهم‌ترين دلايل مصرف آنان به ترتيب كيفيت و تازگي، پاك و بهداشتي بودن و علاقه به ماهي بود. گروه درآمدي بالاي 2/5 ميليون تومان نسبت به گروه پايين­تر حدود 9 كيلوگرم افزايش مصرف سرانه داشتند و در خريد طعم و مزه، اندازه، گونه، خواص و ارزش غذايي ماهي و در حال انقراض نبودن ماهي، و در نحوه عرضه دلخواه ماهي تازه، منجمد و كنسرو برايشان نسبت به گروه مقابل بيشتر اهميت داشت. تمام 9 فاكتور مورد بررسي در خانوارهاي با سطح تحصيلات بالاتر از ديپلم و آنهايي كه سرانه مصرف بالاتري از ميانگين كشوري داشتند در خريد ماهي اهميت بيشتري داشت. سنين زير 45 سال در خريد به طعم و مزه و خواص و ارزش غذايي و در نحوه عرضه دلخواه به ماهي فيله شده و كنسرو بيشتر از سنين بالاتر توجه مي­كردند. خانوارهاي با مصرف سرانه بالاتر از ميانگين كشوري و با تحصيلات دانشگاهي به ماهي تازه، بسته‌بندي شده و كنسروشده بيشتر از ساير افراد اهميت مي­دادند. بنظر مي­رسد با وجود علاقه به ماهيان تازه و گونه­ هاي خاص در اين مناطق، دسترسي با محدوديت همراه است و محدوده­ هاي درآمدي، تحصيلي، سني و ميزان مصرف در گرايش به مصرف فرآورده­ هاي شيلاتي در كنار ماهي تازه موثر است و امكان فراهم­ سازي بازار و عرضه محصولات فرآوري شده با كمك به اقتصاد خانوارهاي روستايي در روستاها جهت افزايش سرانه مصرف وجود دارد.

Behavior of fish consumers in rural households in coastal areas of Golestan province after designing a questionnaire and collecting data, statistical analysis was performed in 2020. In inferential analysis of the research, chi-square, Mann-Whitney and scoring methods were used for ranking. They per capita consumption was 14 cans and their per capita consumption was 14/7 kg. 64% of them consumed less per capita than the national average (12/1). Rutilus firisii kutum was the most popular species, but they could not afford to buy sturgeon. The reasons for their consumption were quality and freshness, cleanliness and hygiene, and interest in fish, respectively. The income group above 2/5 million Tomans had a per capita consumption increase of about 9 kg compared to the lower group. an‎d in the purchase of fish flavor, taste, size, species, properties and nutritional value and not in danger of extinction and the desired supply of fish, fresh, frozen and canned for them was more important than the other group. All 9 factors examined in households with higher education level than diploma and those with higher per capita consumption than the national average was more important in buying fish. Under the age of 45 in shopping to flavor, taste, properties and nutritional value and in the desired supply mode, more than older ages, they paid attention to filleted and canned fish. Households that had higher per capita consumption than the country's per capita Fish consumption and with university education cared more about fresh, packaged and canned fish than anyone else. Despite the interest in fresh fish and certain species in these areas, access to them seems to be limited and income, educational, age and consumption limits are effective in the tendency to consume fishery products along with fresh fish. an‎d the possibility of providing a market and supply of processed products, helping the economy of rural households in rural areas to increase per capita consumption.