تاثير عناصر بصري ديوارنگاره‌هاي ايستگاه متروي تئاتر شهر تهران بر مطلوبيت ادراكي- بصري از منظر شهروندان، متخصصان و هنرمندان

از آنجا كه ايستگاه‌هاي مترو در زمره فضاهاي همگاني شهرها قرار مي‌گيرند، جداره آنها مشتمل بر آثار هنري همگاني به ويژه ديوارنگاره‌ها، بخشي از منظر شهري به حساب مي‌آيد. آثار هنري موجود در جداره مي‌تواند با ايجاد سامانه ارتباطي ميان اثر، هنرمند و مخاطب، زمينه‌اي براي تعامل بيشتر ميان مردم و محيط فراهم آورد. بدين‌جهت، شناخت عوامل مؤثر بر ترجيحات بصري مخاطبان براي ايجاد مطلوبيت ادراكي _ بصري ضرورت دارد. هدف اين پژوهش، شناخت چگونگي تأثير عناصر بصري ديوارنگاره‌هاي ايستگاه متروي تئاتر شهر بر مطلوبيت ادراكي _ بصري با تأكيد بر بعد بصري جداره ايستگاه است. اين پژوهش به‌دنبال پاسخ به اين پرسش است كه عناصر بصري ديوارنگاره‌هاي ايستگاه متروي تئاتر شهر چگونه بر مقبوليت و مطلوبيت بصري جداره ايستگاه تأثيرگذارند؟ براي پاسخ به اين پرسش، از روش آميخته و براي گردآوري داده‌ها از روش‌هاي مشاهده، مصاحبه و تكنيك ترجيح بصري استفاده شده است. از بين شهرهاي گوناگون، به لحاظ موقعيت الگوفرستي، شهر تهران و از ميان ايستگاه‌هاي مترو در اين شهر، ايستگاه متروي تئاتر شهر به دليل موقعيت مكاني و نزديكي به خيابان ولي‌عصر، تئاتر شهر و پارك دانشجو انتخاب شد. از ميان ديوارنگاره‌هاي اين ايستگاه، نُه ديوارنگاره‌ مورد آزمون قرار گرفت. نتايج حاكي از آن است كه مطلوبيت ادراكي _ بصري در هر سه گروه ناظران تعليم‌نيافته (شهروندان)، ناظران تعليم‌يافته (متخصصان هنرهاي تجسمي) و خالقان آثار (هنرمندان) وجود داشته و نظر شهروندان و هنرمندان به يكديگر نزديك‌تر بوده است. در ارزيابي به‌عمل آمده، شهروندان از به‌كارگيري طرح‌هاي داراي نوآوري، ريتم و تضادهاي فرمي استقبال نموده و از نظر ايشان محل نصب ديوارنگاره‌ها به لحاظ ميدان و زاويه ديد و ارتباط با جداره‌ها مطلوب ولي نورپردازي آثار، نامطلوب ارزيابي شد. اين موارد در نمونه‌هاي مورد مطالعه به عنوان عوامل اصلي مطلوبيت ادراكي _ بصري با تأكيد بر بعد بصري ديوارنگاره‌هاي ايستگاه شناخته شد.