ساخت، هنجاريابي، اعتبارسنجي مقياس امنيت محيطي پارك هاي شهري مبتني بر ترجيح كاربران (نمونه موردي: پارك ملت تهران)

يكي از معضلات جوامع امروزي، احساس ترس و عدم احساس امنيت در محيط هاي شهري و بالتبع در پارك هاست. بنابراين پارك هاي شهري نيازمند طراحي آگاهانه اي هستند كه رضايت مخاطب را به همراه داشته باشد و در برنا مه ريزي و طراحي آنها توجه به ويژگي هاي مخاطب نيز لازم است و اين مهم مي تواند با مشاركت و همفكري كاربران به دست آيد و افزايش امنيت محيطي به عنوان يكي از مهم ترين اصول كيفيت بخشي به محيط اگر بر پايه ترجيح كاربران باشد، مي تواند به بهبود فضاها كمك كند. از آنجا كه تفاوت در ويژگي هاي هر مكان از جنبه زيست محيطي، اقتصادي، اجتماعي و كالبدي مي تواند احساس امنيت يا ترس متفاوتي را به شهروندان القا كند، در اين پژوهش از يك پارك بزرگ در تهران (پارك ملت) به عنوان نمونه مورد مطالعه استفاده شده است. هدف پژوهش حاضر ساخت، هنجاريابي و اعتبارسنجي مقياس امنيت در پارك هاي شهري از ديدگاه كاربران است. روش تحقيق توصيفي_تحليلي و از نوع تحليل عاملي اكتشافي است. براي ساخت گويه هاي مرتبط با امنيت از طريق مصاحبه با متخصصان و كاربران، كدگذاري باز و براساس مباني نظري، پرسشنامه اي در حيطه ي امنيت تنظيم شده است. روايي محتوايي از طريق اجراي مقدماتي و مصاحبه باز با كاربران و تأييد متخصصان انجام گرفته و پايايي آن در مرحله مقدماتي با هماهنگي دروني سئوالات و آلفاي كرونباخ سنجيده شده است. پرسشنامه در مرحله نهايي در بين 250 كاربر در پارك ملت تهران توزيع شده است. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه پرسشنامه از اعتبار و هنجاريابي برخوردار است و با وارد كردن داده هاي به دست آمده در نرم افزارSPSS 22 و به كارگيري تكنيك تحليل عاملي اكتشافي، هشت عامل تبيين كننده در ترجيح كاربران به دست آمده كه عبارتند از طراحي عناصر مصنوع، كنترل و نظارت پذيري، طراحي كاشت، خوانايي، دسترسي پذيري فيزيكي، زيبايي شناسي، الگوهاي فعاليت و اندازه و وسعت فضا. در بين عامل هاي هشت گانه، عامل طراحي عناصر مصنوع بيشترين سهم و عامل اندازه و وسعت فضا كمترين سهم را در توضيح واريانس دارند. شاخص هاي مطرح شده اين پژوهش مي تواند در بهبود عملكرد طراحان، مجريان و مديران شهري در پياده سازي الگوهاي مناسب براي طراحي پارك هاي شهري ايمن كه منطبق بر ترجيحات كاربران باشد، مورد توجه قرار گيرد.