كاربست تاثير شناختي «شاخص خاطره» بر ارتقاي حس تعلق ساكنان محلات جديد و قديم شهر شيراز

محيط انسان ساختي كه انسان در آن زندگي مي كند، صرفاً ابزار علمي يا نتيجه رويدادهاي بي هدف نيست، بلكه واجد ساختار بوده و معنا را تجسم مي بخشد. اين معنا و ساختارها بازتاب فهم انسان از محيط طبيعي، انسان ساخت و وضعيت وجودي كلي اوست. معنايي را كه انسان از محيط انسان ساخت، به صورت فردي و يا اجتماعي درك مي كند، سبب ايجاد خاطراتي در ذهن او مي گردد كه در نهايت سبب افزايش حس تعلق ساكنين نسبت به فضاي زيستي مي شود. هدف اين پژوهش، كشف عوامل خاطره ساز و ارزيابي ميزان تأثيرگذاري آن بر ارتقاي حس تعلق ساكنين محلات نسبت به فضاي زيستي شان است. حس تعلق، امري چند بعدي است و عوامل متفاوتي در ارتقاي اين حس نقش دارد. بر اساس ادبيات موجود، خاطره به عنوان يكي از معيارها براي برآورد حس تعلق افراد نسبت به محل سكونتشان استخراج گرديد. به منظور ارزيابي الگوي نظري، سه محله سنگ سياه، اسحاق بيگ و بازار مرغ از ميان محلات قديمي و سه محله آبياري، اصلاح نژاد و هوابرد از ميان محلات جديد شهر شيراز به عنوان نمونه موردي انتخاب گرديدند و پرسشنامه اي متناسب در ميان آنها توزيع شد. پژوهش حاضر كاربردي بوده و به شيوه  همبستگي و با استفاده از روش تحليلي _ توصيفي تدوين گرديده است.  داده هاي پرسشنامه با استفاده از نرم افزار Spss  ورژن 24 و آزمون ضريب همبستگي اسپيرمن و Tukeyو Anowa و SamplesT Test Paired و ضريب همبستگي پيرسون مورد ارزيابي قرار گرفته است. نتايج پژوهش بر همگن بودن محلات انتخابي در بافت جديد و قديم از نظر تشابه ويژگي ها به طور مجزا و اهميت عامل خاطره بر ارتقاي حس تعلق در تمامي محلات دلالت دارد. بر اين اساس، تأثير خاطرات اجتماعي نسبت به خاطرات كالبدي بر ارتقاي حس تعلق ساكنين محلات بيشتر بوده است. در مجموع، شاخص عناصر خاطره ساز از خاطرات كالبدي و آشنايي با محله از خاطرات اجتماعي بيشترين تأثير و عامل ابنيه تاريخي از خاطرات كالبدي و سازمان هاي مردم نهاد از خاطرات اجتماعي كمترين تأثير را در ارتقاي حس تعلق ساكنين نسبت به فضاي زيستي دارد.