بررسي سبك‌شناسي غزليات «عماد فقيه كرماني»

زمينه و هدف: هدف مطالعات سبك‌شناسي، كشف و تبيين شاخصه ها و ويژگيهاي حاكم بر متون است كه از رهگذر تحليل عناصر سبك‌ساز، حاصل ميشود. اين مقاله به بررسي ويژگيهاي سبكي در غزليات عماد فقيه كرماني ميپردازد. روش مطالعه: اين مقاله براساس مطالعات كتابخانه اي و به شيوۀ توصيفي-تحليلي انجام شده است. يافته ها: عماد فقيه كرماني، با واسطۀ شيخ نظام الدين محمود، از پيروان طريقۀ شيخ زين الدين كامويي و همين شخص نيز از تربيت‌شدگان شيخ شهاب الدين ابوحفص عمر سهروردي بوده است. عماد پيرو طريقت ملامتيه بوده و در اشعارش مضامين عرفاني گوناگوني بكار برده كه اين نظريه را تأييد ميكند. عماد از شاعران گروه تلفيق محسوب ميشود كه سعي دارد دو نوع غزل عاشقانه و عارفانه را با چاشني قلندريات و ملامتيه، به هم پيوند زند. نتيجه گيري: در سطح موسيقايي، بحر رمل بيشترين اوزان و بحور مقتضب و متدارك سهم كمتري را به خود اختصاص داده اند و استفاده از رديف جزو مشخصه هاي سبكي وي محسوب ميشود. موسيقي دروني اشعار عماد نيز با فراواني جناس و تكرار تقويت شده است. جناس اشتقاق بيشترين بسامد را از ميان انواع جناس در اشعار وي دارا است و بسامد بالاي تكرار نشانگر تأكيد عماد بر مفاهيم ذهني خود است. عنصر غالب در سطح بلاغي اشعار وي تشبيه است و تشبيهات حسي به حسي، مفروق، مفرد و جمع در غزليات عماد بسامد بيشتري دارند. عماد فقيه در غزلياتش به انواع تناسبات لفظي و معنايي توجه نشان داده تا غناي موسيقي معنوي غزلياتش را بيشتر سازد. ايهام و انواع آن در افزايش موسيقي معنوي غزليات عماد نقش مؤثري دارند. در زمينۀ فكري، ژانر غنايي و زيرژانرهاي عارفانه، عاشقانه و قلندري قرار دارد. همچنين عماد فقيه، اهل صومعه و تقوا، زاهدان مدعي، رياكاران، و ... را به باد انتقاد گرفته و با طنزي تلخ، بر آنان تاخته است.