درآمدي بر روش تحليل تطبيقي‌ـ‌تاريخي در ارتباط با موضوع دموكراسي در ايران

روش تحليل تطبيقي‌ـ‌تاريخي يا (CHA) يكي از مهم‌ترين و كارآمدترين روش‌هاي تحقيق در علوم اجتماعي معاصر است كه به‌نظر مي‌رسد، امكان بسط و گسترش آن‌چه سي. رايت ميلز از «تخيل جامعه‌شناختي» مراد مي‌نمود را مهيا مي‌كند. تدا اسكاچپول نيز با الهام از روش‌شناسي سي. رايت ميلز در تحليل مسائل اجتماعي، از مفهوم «تخيل تاريخي جامعه‌شناختي» نام مي‌‌برد و بيان مي‌كند كه سه مسير در جامعه‌شناسي تاريخي وجود دارد: 1) جامعه‌شناسي تاريخي كلان‌نگر؛ 2) جامعه‌شناسي تاريخي تفسيري؛ و 3) جامعه‌شناسي تاريخي تحليلي. تحليل تطبيقي‌ـ‌تاريخي (CHA) فرزند خلف نوع سوم است. در اين مقاله، مباني و مبادي روش‌شناختي اين روش تبيين شده است. سپس، با استفاده از همين روش‌شناسي، به چگونگي كاربست اين روش در رابطه با مسائل ايران خواهم پرداخت و در نهايت با اتكا به استدلال‌هاي برآمده از تبيين مزبور، به برخي از امكانات و محدوديت‌هاي اين روش اشاره خواهد شد.