مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نقد كتاب فلور ايران: تيره نعنا (Lamiaceae)

چكيده فارسي :

فلور ايران شماره 76: تيره نعنا (Lamiaceae) توسط سركار خانم دكتر زيبا جمزاد، استاد پژوهش مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور، در يك جلد مشتمل بر 1066 صفحه تأليف و در سال 1391 منتشر شده است. اين اثر وزين حاصل يك ربع قرن پژوهش ايشان درخصوص تاكسونومي اين تيره در ايران است (Jamzad, 2013). اين كتاب، بزرگترين جلد فلور ايران است كه تاكنون به چاپ رسيده و همچنين بزرگترين تيرهاي است كه تاكنون در يك جلد چاپ شده است (برخي از تيرههاي بزرگ ديگر به بخش‌هاي كوچكتر تقيسم شده و در چند جلد منتشر شدهاند يا در حال انتشار هستند). با توجه به تعداد صفحات، اين جلد يك اثر استثنايي نسبت به همه جلدهائي است كه تاكنون به چاپ رسيده‌اند. در اين اثر (همانند ساير مجدات فلور ايران؛ اسدي 1367) نام علمي و فارسي تيره، منابع علمي بهترتيب تقدم زمان انتشار، شرح كاملي از ويژگيهاي ريختي تيره و نام نويسنده (به لاتين و فارسي) ارائه شده است. سردههاي (جنسها) اين تيره در قالب 5 زيرتيره براساس يافتههاي تبارزايي مولكولي (Cantino et al., 1992; Harley et al., 2004) ارائه شدند. نكته قابل ذكر انتقال سرده Vitex از تيره Verbenaceae به Lamiaceae تحت زيرتيره Viticoideae با توجه به مطالعات تبارزايي مولكولي است. در اين اثر گياهان تيره مذكور در ايران شامل 46 سرده، 406 گونه و 97 آرايه فروگونهاي ميباشند. بررسي دقيق گياهان تيره با مطالعه نمونههاي مو جود در هر باريومهاي ايران و هرباريوم هاي مهم دنيا و مطالعات صحرايي انجام شده است.