بازتاب جايگاه اجتماعي زن در بوم سروده هاي شاهرودي

The Reflection of Social Status of Women in the Shahroud Chansons

زن از ديرباز در فرهنگها و تمدنهاي گوناگون موضوع بحث و نزاع فراوان فلسفي، سياسي، اجتماعي، فرهنگي و ادبي بوده است. اين موضوع بارها از نظرگاههاي مختلف، به‌ويژه در حوزۀ ادبيات بررسي شده است. ترانه هاي عاميانه و بوم‌سروده ها به‌مثابۀ پارۀ مهم فرهنگ شفاهي و يكي از جنبه هاي مهم فرهنگ عامه، در اين باب داراي مضامين ضدونقيض و گاه تأمل‌برانگيز فراواني است كه تا به‌حال به طور جدي به آن پرداخته نشده است. نوشتار پيش‌رو بر آن است تا به شيوۀ توصيفي ـ تحليلي و از خلال معرفي و تحليل محتواي ترانه هاي رايج در حوزۀ جغرافيايي شهرستان شاهرود، نقش مندي هاي زن در اين سرودهها را بازيابي، تبيين و تحليل جامعه شناختي كند. بر همين اساس دريافت شد كه جايگاه زن در اين گونه بوم سروده ها در نقش هايي همچون: عاشق، معشوق، مادر مثالي، نماد زايندگي و باروري و گاه زن فريبكار ظاهر ميشود. از منظر جامعه‌شناختي، گرچه گاهي عنصر زن در رديف «ديگري فرودست» نشسته، اما عموماً مظهر همكاري و همياري و نيز سمبل نسل پروري است. زن از نظرگاه ادبي، بازتابهاي والايي يافته و نقش مندي هايي چون: سوژۀ درد هجران و دوري، نماد پارسايي و وفاداري، نماد مهرورزي، و بالأخره محبوبۀ دست‌ نايافتني را پذيرا شده است.

Women have long been the subject of much philosophical, political, social, cultural and literary discussions in various cultures and civilizations. This issue has been studied many times from different perspectives, especially in the field of classical and official Iranian literature. Folk songs and chansons as an important part of folklore and one of the important aspects of popular culture has many contradictory and sometimes thought-provoking themes that have not been seriously addressed so far. The present article intends to retrieve, explain and sociologically analyze the roles of women in these poems in a descriptive-analytical manner and through the analysis of the content of these chansons in the geographical area of Shahroud city. Accordingly, it was found that the position of women in such eulogies are in the role of lover, wife, and mother. From a sociological point of view, although sometimes the female element sits in the "other inferior" row, it is generally a manifestation of cooperation and assistance as well as a symbol of generationalism. From a literary point of view, women have received high reflections and roles such as the subject of the pain of shame and distance, the symbol of piety and loyalty, the symbol of love, and finally the unattainable beloved