مروري بر مسموميت آمونياكي در ماهي

A review on ammonia toxicity in fish

مسموميت آمونياكي يكي از مسموميت‌هاي رايج درماهي است كه به شكل حاد و مزمن خود را نشان مي‌دهد. آمونياك از منابع مختلف از جمله پسماندهاي صنعتي، روان‌آب‌هاي كشاورزي، ماحصل تجزيه ميكرواورگانيسم‌هاي ساكن درآب و همچنين به عنوان ماده دفعي نهايي حاصل از كاتابوليسم پروتئين‌ها و اسيدهاي آمينه درجانوران آبزي وارد آب مي‌شود. مسموميت آمونياكي بسته به غلظت اين ماده با طيف گسترده‌اي از علائم همراه است. اين علائم مي‌تواند شامل تغييرات ساده رفتاري تا علائم شديد عصبي و مرگ را شامل شود. ماهي‌ها استراتژي‌هاي مختلفي را به هنگام بروز اين مسموميت در پيش مي‌گيرند؛ كاهش تغذيه، كاهش متابوليسم پروتئين‌ها، سم‌زدايي آمونياك و تبديل آن به موادي با سميت كمتر ازجمله آنها مي­ باشد. تقريبا تمام اندام‌هاي ماهي به مسموميت با آمونياك واكنش نشان مي‌دهند، اما نقش اندام‌هايي مثل كبد، آبشش، عضلات و مغز در بروز علائم، كنترل شرايط و سم‌زدايي پررنگ‌تر است. شناخت سازوكارهاي بيوشيميايي اين اندام‌ها در مواجه با مسموميت آمونياكي و درك پاتوفيزيولوژي اين مسموميت به جلوگيري از بروز يا مديريت آن در صورت وقوع مي‌تواند كمك شاياني كند. البته همه گونه‌هاي ماهي واكنش يكساني به مسموميت آمونياكي نشان نمي‌دهند و برخي گونه‌ها كه مقاوم‌تر هستند مي‌توانند گزينه‌هاي مناسب‌تري براي پرورش باشند.

Ammonia toxicity is one of the most common types of poisoning in fish, which sometimes manifests itself in acute and sometimes chronic forms. Ammonia enters the water from various sources such as industrial wastes, agricultural runoff, and decomposition of microorganisms living in water and as the final excreta resulting from the catabolism of proteins and amino acids in aquatic animals. Ammonia poisoning is associated with a wide range of symptoms due to the concentration of this substance. These symptoms can range from simple behavioral changes to severe neurological symptoms and death. Fish adopt different strategies when this poisoning occurs; these include reducing nutrition, reducing protein metabolism, detoxifying ammonia and turning it into less toxic substances. Almost all fish organs respond to ammonia poisoning, but organs such as the liver, gills, muscles, and brain play a more prominent role in the development of symptoms, condition control, and detoxification. Understanding the biochemical mechanisms of these organs in the face of ammonia toxicity and understanding the pathophysiology of this toxicity can help prevent or manage this poisoning if it occurs. Of course, not all fish species respond the same way to ammonia toxicity, and some species that are more resistant may be better breeding options.