مقايسه روند كاهش توليد بذر و نهال جنگلي در بخش خصوصي و دولتي

Comparing the process of reduced production of forest seeds and seedlings in the private and public sector

رويشگاه‌‌هاي جنگلي، به‌‌‌عنوان يكي از ارزشمندترين دارايي‌‌هاي بشر بر كره خاكي، با سرعت بسيار بالايي در حال تخريب هستند. در اين ارتباط، طرح‌هاي كنترل و توقف بهره‌برداري از رويشگاه‌‌هاي جنگلي نيز كمتر توانسته است روند رو به رشد تخريب را كاهش دهد. بر‌اساس شاخص‌‌ها و آمارهاي موجود، هر ساله سطح وسيعي از رويشگاه‌‌هاي جنگلي، براي برداشت چوب و تغيير كاربري‌‌، تخريب مي‌‌شود و تلاش درخوري هم براي جبران آن انجام نمي‌شود. در اين خصوص، آمارهاي جهاني نشان مي‌‌دهند، تنها در مدت 40 سال، يك منطقه جنگلي، به اندازه سطح قاره اروپا از بين رفته است (Ritchi & Roser, 2020). جنگل‌‌خواري و احيا نشدن دوباره رويشگاه‌‌هاي تخريب‌شده، در آينده‌‌اي نزديك سبب شكل‌‌گيري بزرگ‌‌ترين ابرشهر دنيا در جنوب درياي خزر خواهد شد. از حدود 50 سال پيش، جغرافيدانان خزرشناس، هشدار داده بودند كه نطفه‌‌هاي تشكيل يك ابرشهر 700 كيلومتري، از آستارا تا بندر تركمن در حال شكل‌‌‌گيري است كه به احتمال فراوان، بزرگ‌ترين ابرشهر دنيا خواهد بود. به‌‌نحوي‌كه سه استان جنوبي درياي خزر، به‌‌صورت يكپارچه در خواهند آمد و شوربختانه جنگل‌‌هاي هيركاني، به‌‌طور كامل نابود خواهند شد. فشار جمعيت بر نواحي ساحلي، از سال 1365 تاكنون، به‌‌طوري افزايش يافته است كه از ديدگاه سند توسعه، ازدحام و ازدياد جمعيت، به‌‌عنوان نخستين تنگنا و محدوديت براي حفظ، احيا و توسعه جنگل‌هاي هيركاني خواهد بود (معتق، 1399). آنچه مسلم است، هميشه و در همه جوامع انساني، عوامل متعدد طبيعي و غيرطبيعي از‌جمله سيل، آفت، آتش‌سوزي، منفعت‌طلبي انساني و غيره، سبب تخريب منابع طبيعي و از همه مهم‌تر، عرصه‌هاي جنگلي شده است. در اين رابطه، دولت‌‌ها و نهادهاي ذي‌ربط، همواره سعي بر اين داشته‌‌اند كه با اصلاح، ترميم و احياي سريع و جايگزيني منابع ضايع‌شده، آسيب واردشده را كاهش دهند، اما تاكنون، موفقيت كمتري حاصل شده است (درمياني و همكاران، 1394).

no abstract