بازبيني ركن و زحاف فاعلن در بحور منسرح و بسيط

فاقد عنوان لاتين

مقاله پيش رو به بررسي و بازبينيِ ركن و زحاف فاعلن در بحور بسيط و منسرح پرداخته است و تلاش دارد با ذكر شاهدمثال از بعضِ قديم ترين كتاب هاي تاليف شده در حوزه عروض تا برخي از نوين ترين آنها كه به معرفي زحافات و اركان اين اوزان و بحور يعني منسرح و بسيط پرداخته اند، اثبات كند كه در نامگذاري زحاف و ركنِ فاعلن در بحور نامبرده شده، غفلت و خطايي رفته و اين عدم توجه و دقت نظر در نامگذاري، از كتب متقدمين به متون متاخرين راه پيدا كرده است. براساس تحقيقات و پژوهشي كه در اين زمينه صورت گرفته، معين شده است كه فاعلن، در بحر منسرح، زحافي از مفعولاتُ مي باشد؛ اما آن را در بحر بسيط نمي توان به عنوان زحاف در نظر گرفت؛ بلكه ركن است؛ زيرا دچار كاهش و افزايش نشده است؛ و حتي خود به عنوان ركن اصلي براي نامگذاري يك بحر عروضي متحد الاركان مورد استفاده قرار مي گيرد كه متدارك نام دارد. بر اساس درك تفاوتي كه بين تعريف زحاف و ركن وجود دارد و بيان اين تفاوت، و نيز اينكه بحر منسرح در اصل، متشكل از چهاربار اركان سالم مستفعلن مفعولاتُ بوده، فارغ ازين كه در اين وزن شعري سروده شده باشد يا خير و بحر بسيط، تشكيل شده از چهاربار اركان سالم مستفعلن فاعلن مي باشد، نگارنده عقيده دارد كه وزن مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن را مي بايست بحر بسيط ناميد، نه منسرح.

فاقد چكيده لاتين