ساختار ژنتيكي جمعيت و تجزيه ارتباط تعدادي از صفات مورفو- فيزيولوژيك گندم نان با استفاده از نشانگرهاي ريزماهواره (Simple Sequence Repeats) تحت تنش شوري

Genetic structure of population and association analysis of some morpho-physiological traits of bread wheat under salinity stress using Simple Sequence Repeats (SSR)

در اين تحقيق تجزيه ارتباطي 105 ژنوتيپ گندم نان (.Triticum aestivum L) با استفاده از 12 آغازگر SSR مورد ارزيابي قرار گرفت. بدين منظور، بذور گندم در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار و در دو شرايط نرمال (mM NaCl 10) و شور (mM NaCl 120) در گلدان­ ها كشت شدند و فعاليت آنزيم­هاي كاتالاز، آسكوربات پراكسيداز و محتواي پروتئين كل مورد سنجش قرار گرفت. نتايج تجزيه واريانس مركب داده هاي فيزيولوژيك، نشان داد كه فعاليت آنزيم­هاي كاتالاز، آسكوربات پراكسيداز و محتواي پروتئين كل در ارقام مورد مطالعه گندم نان، تفاوت معني داري را داشتند. نتايج تجزيه رگرسيون چند متغيره نشان داد كه نشانگرهاي gwm67b - gwm282d تحت شرايط شوري، نسبت به ساير نشانگرهاي مورد­ مطالعه ، پيوستگي بيشتري با فعاليت كاتالاز در گونه­ هاي مورد مطالعه داشته ­اند. همچنين جدول مربوطه، ماركرهاي gwm291a- wmc73a- barc124a را بعنوان موثرترين نشانگرها در پيوستگي با آنزيم APXمعرفي نمود. تجزيه ساختار جمعيت و بارپلات بدست آمده از آن نيز نشان داد كه شاخص K و متوسط لگاريتم لايك لي هود، بيشترين مقدار را در2 K= (57.38) دااشته اند، بنابراين به احتمال قوي جمعيت مورد استفاده داراي 2 زير جمعيت بودند. تجزيه Tassel مربوط به نشانگرهاي SSR تحت شرايط آبياري طبيعي و آبياري با آب شور نشان داد كه 54 مكان مرتبط با صفات مورد مطالعه در شرايط شاهد و 61 مكان در شرايط شوري بر اساس مدل خطي عمومي (GLM) و همچنين 35 مكان مرتبط در شرايط شاهد و 20 مكان در شرايط شوري بر اساس مدل خطي مختلط (MLM) به دست آمد.

Association analysis of 105 bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes was carried out using 12 SSR markers. For this purpose, wheat seeds were planted in pots in a randomized complete block design with three replications under normal (10 mM NaCl) and saline (120 mM NaCl) conditions and the activity of catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX), and total protein contents were measured. The results of combined analysis of variance showed that the activity of catalase, ascorbate peroxidase, and total protein contents were significantly different in the bread wheat cultivars under study. The results of multiple regression analysis showed that gwm67b and gwm282d markers under salinity conditions were more correlated with catalase activity in the studied species. Also, gwm291a, wmc73a, and barc124a markers were the most effective markers in association with APX enzyme. Analysis of the population structure and the resulting plot showed that the K Index and the Average Likelihood Logarithm had the highest value at K =2 (57.38), thus the population under study has most probably 2 subpopulations. Tassel analysis of SSR markers under normal irrigation and salinity irrigation conditions obtained 54 loci related to the traits under study in control condition and 61 loci in salinity condition based on the general linear model (GLM) and also 35 related loci in control condition and 20 loci in salinity condition based on the mixed linear model (MLM).