جايگاه حفاظتي گونه.Tanacetum sonbolii Mozaff

The conservation status of Tanacetum sonbolii Mozaff

گونه Tanacetum sonbolii Mozaff. گياهي است از خانواده كاسني (Asteraceae) كه انحصاري ايران بوده و در استان آذربايجان غربي، تكاب، روستاي بدرلو در محدوده ارتفاعي 2380-2500 متر از سطح دريا مي­رويد. جايگاه حفاظتي اين گونه ، بر اساس معيارهاي اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت (IUCN) مورد بررسي قرار گرفت. اين­كار با استفاده از معيارهاي ميزان حضور(EOO)، سطح تحت اشغال(AOO) تعداد رويشگاه و تعداد افراد جمعيت بر اساس بازديد­هاي صحرايي انجام شد. با اندازه گيري­هاي ميداني محدوده حضور اين گونه 169/0 كيلومتر مربع و مساحت تحت اشغال اين گونه 1 كيلومتر مربع است كه به صورت پايه­هاي پراكنده در منطقه حضور دارد. با توجه به نتايج بدست آمده و بر اساس معيارهاي IUCN اين گياه به عنوان گونه در بحران انقراض( Critically Endangered)طبقه بندي شد. عواملي مانند عدم مديريت صحيح برنامه­هاي توسعه­اي مانند جاده­سازي ، تردد زياد ماشين­ها و افراد در منطقه به علت شرايط مناسب از لحاظ اكوتوريسم باعث تخريب رويشگاه اين گونه شده است، لذا ضرورت دارد رويشگاه ان توسط سازمان منابع طبيعي و آبخيزداري كشور بعنوان يك رويشگاه حفاظت شده تعيين شود. براي حفاظت در خارج از رويشگاه اين گونه انحصاري، جمع­آوري بذر و حفاظت آن در بانك ژن براي كاشت و احياي آن در رويشگاه طبيعي ضروري است.

Tanacetum sonbolii is an Iranian endemic species of Asteraceae that grows in west Azarbaijan, Tekab, Baderloo Village at altitudes 2380-2500 m. The conservation status of this species was evaluated and defined based on IUCN threat categories. It was evaluated based on the following categories: area of occupancy, the extent of occurrence, the number of habitats, and the number of mature individuals in populations. According to field studies and established plots, Tanacetum sonbolii occupies an area of 1 Km2 and an extent of occurrence (EOO) of 0.169 km2, with 150 scattered individuals in the area. Based on the IUCN (International unio‎n for Conservation of Nature), it is a critically endangered species. Factors such as lack of proper development plans, road construction, and high traffic in the area due to tourist attractions resulted in the low quality of habitat and a decrease in population size. Therefore, special attention and conservation of the species habitat by the Natural Resources and Watershed Organization are urgently needed. Seed preservation and regeneration in the Natural Resources Seed Bank of Iran are necessary for species conservation and future recreation of its natural habitat.