تأثير زيست بوم‌هاي زماني در اشعار اخوان ثالث و شفيعي كدكني از منظر نقد ‌بوم‌گرا

The impact of temporal ecosystems on poems of Akhavan Sales and Shafiei Kadkani from the ecocriticism point of view

بررسي مسائل محيط زيست و طبيعت در ادبيات يكي از ضرورت‌هاي پژوهش‌هاي بينا رشته‌اي درعصر حاضر است. اين مقاله در پاسخ به اين سوال كه پيوند ادبيات با محيط زيست چگونه مي‌تواند نقش مهمي در انتقال انديشه هاي زيست محيطي درشعر معاصر ايفا كند؟؛ به بررسي درون مايه و مضمون اصلي اشعار اخوان ثالث و شفيعي كدكني از منظر نقد بوم گرا پرداخته، تفاوت ها واشتراكات آن ها را درراستاي ادبيات و محيط زيست بيان مي كند. در اين پژوهش كه از نظرهدف، كاربردي، از نظر نحوه ي گردآوري، توصيفي-تحليلي از نوع اسنادي بوده، نتايج ذيل به دست آمده است: شباهت انديشه ي زيست بوم وطبيعت محور از منظر نقد بوم گرا ميان آثارشاعران، ناشي از روحيات و سرشت مشترك انساني و نيز معلول شباهت برخي عوامل تأثيرگذار محيطي مانند 1- شرايط نابسامان سياسي و اجتماعي جامعه 2- تأثير محيط زندگي، دوران كودكي وجواني آنها است. نتايج به دست آمده درشعر شاعران، لزوم توجه به طبيعت و زيست بوم و آگاهي بخشي براي حفاظت از آن، علاوه بر بستر سازي براي بيان مقاصد سياسي، سبب شده از شعر به عنوان رسانه اي زيست محيطي فرهنگي استفاده شود.

Considering the issues of environment and nature in literature is one of the necessities of interdisciplinary research in contemporary era. This article, in order to answer to this question that “How intimate link of Literature with the Environment can play an important role in the transmission of Environmental Thoughts in Contemporary Poem?” studies the content and main theme of poems of Akhavan Sales and Shafiei Kadkani from the ecocriticism point of view and explain their differences and common aspects according to literature and environment. In this research which in terms of purpose is practical and in terms of collection method is descriptive-analytical based on documentary, the following results are obtained: The similarity of the concept of ecosystem and nature-centered from the perspective of ecocriticism among the achievements of the poets are caused by morals and common human nature and the result of the similarity of some of the most influential environmental factors like 1- the unfavorable political and social conditions of society and 2- the influence of the living environment, their childhood and youth. The results in the poets' poems illustrate, the importance of attention to nature and ecosystem and to raise awareness for its preservation, in addition to laying the groundwork for expressing political intentions, have made the poem to be used as an environmental-cultural media.