آسيب‌شناسي نظام برنامه‌ريزي مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد در رويكرد آمايش سرزمين (مطالعه موردي: استان آذربايجان شرقي)

امروزه برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري در بخش مسكن در رويكرد فضايي و منطقه‌اي به‌ويژه مسكن قابل استطاعت براي گروه‌هاي كم‌درآمد از اصلي‌ترين و مهمترين مباحث مطالعات اقتصادي، جمعيتي و اجتماعي به‌شمار مي‌آيد. در اين راستا، تأكيد بر رويكردهاي جامع و سيستمي در برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري فضايي مسكن در راستاي تأمين مسكن قابل استطاعت ضرورتي اجتناب‌ناپذير مي‌باشد. با توجه به اهميت برنامه‌ريزي مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد بر مبناي رويكردهاي جامع و ديدگاه فضايي، هدف از تحقيق حاضر آسيب‌شناسي نظام برنامه‌ريزي مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد با تأكيد بر رويكرد آمايش سرزمين در استان آذربايجان شرقي به‌منظور شناسايي وضعيت موجود و ارائه‌ي راهكارهاي اجرايي براي دست‌يابي به وضعيت مطلوب مي‌باشد. در اين راستا، روش تحقيق حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر ماهيت تحليلي-اكتشافي مي‌باشد كه به‌منظور تحليل داده‌ها از روش كيفي تحليل عاملي كيو Q استفاده شده است. جامعه‌ي آماري تحقيق نيز شامل مديران شهري و كارشناسان آشنا به مسائل برنامه‌ريزي مسكن مي‌باشد كه حجم نمونه با استفاده از روش دلفي هدفمند و با توجه به كيفي بودن تحقيق و بهره‌مندي از روش مصاحبه‌ي عميق 14 نفر تعيين شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه مهمترين نارسايي‌هاي برنامه‌ريزي مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد استان آذربايجان شرقي با تأكيد بر رويكرد آمايش سرزمين در سه عامل سياست‌هاي اقتصادي بازار مسكن، سياست‌هاي عمران، شهرسازي و ساخت مسكن و همچنين سياست‌هاي كلان (ساختاري) قابل بيان بوده كه در مجموع 841/77 درصد از واريانس كل را تبيين مي‌كنند. همچنين سياست‌هاي برنامه‌ريزي مسكن در مراحل فرايند آمايش سرزمين «سازماندهي مطالعات»، «بررسي وضع موجود و قابليت‌سنجي» و «آينده‌نگري» نيز داراي كاستي‌هاي اساسي مي‌باشد.