تحليلي بر نقش و جايگاه آموزش و پرورش در ارتقاي سواد گردشگري

An analysis of the role and position of education in promoting tourism literacy

آﻣﻮزش ﺳﻨﮓ ﺑﻨﺎي رﻓﺘﺎر در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ، ﻟﺬا ﺗﻼش ﺑﺮاي ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎزي و ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺳﺎزي ﯾﮏ رﻓﺘﺎر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﺗﻘﻮﯾﺖ آن در ﻣﺪارس، رﻧﮓ و ﺑﻮي ﺟﺪي ﺗﺮي ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﯿﺮد. از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي درآﻣﺪﻫﺎي ﻧﻔﺘﯽ ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﺑﺎﺷﺪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي از ﺗﻮان ﺣﺪاﮐﺜﺮي ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺮوﯾﺞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮔﺮدﺷﮕﺮي دارد و از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ آﻣﻮزش ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﻟﺬا در اﯾﻦ ﻣﻬﻢ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﺮ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮔﺮدﺷﮕﺮي در ﮐﺘﺎب ﻫﺎي درﺳﯽ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء ﺳﻮاد ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻘﺶ و ﺟﺎﯾﮕﺎه آﻣﻮزش و ﭘﺮورش در ارﺗﻘﺎي ﺳﻮاد ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. تحقيق حاضر از نوع كيفي-توسعه‌اي بوده و در اين راستا به بررسي درون متني كتب و روش تحليل محتواي متني(فراتركيب) پرداخته و پس از طبقه بندي محتواي دروس و مقاطع مختلف به سنجش ميزان آگاهي بخشي در حوزه هاي مختلف گردشگري پرداخته شد. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد بيشترين ميزان آموزش و آگاهي بخشي در حوزه گردشگري در دوره ابتدايي و كمترين ميزان نيز مربوط به دوره متوسطه اول مي باشد. ضمن اينكه به لحاظ محتوايي نيز از مجموع 41 سرفصل مطروحه در منابع درسي،بيش از 40 درصد (معادل 17 عنوان) مربوط به اين مسئله بوده و پس از آن توجه به طبيعت و طبيعت گردي با 24 درصد( 10 عنوان) در رتبه دوم قرار دارد. پس از اين دو مفهوم، مباحث مربوط به معرفي اهميت سفر و جاذبه هاي مربوطه به گردشگري مذهبي و زيارتي با 8 عنوان( حدود 20 درصد)، گردشگري تاريخي – فرهنگي حدود 10 درصد( 4 عنوان) و سفر هاي بين المللي و جهانگردي با حدود 5 درصد(2 عنوان) در رتبه هاي بعدي قرار دارند. ضمن اينكه بر اساس يافته هاي حاصل از روش تحليل تاپسيس(TOPSIS)، دوره متوسطه اول CL برابر 0.793 به عنوان اولويت برتر در ارتقاي سواد گردشگري انتخاب شده است. همچنين پس از آن دوره متوسطه دوم (با CL برابر 0.492 ) به عنوان اولويت دوم و پس آن دوره ابتدايي دوم( با CL برابر 0.206 ) به عنوان اولويت سوم و در نهايت دوره ابتدايي اول به عنوان اولويت آخر قرار گرفته است.

The present study is of qualitative-developmental type and in this regard, the textual content of the books and the method of textual content analysis (meta-combination) have been studied. The results of the research show that the highest level of education and awareness in the field of tourism is in the primary school and the lowest level is related to the first secondary school. In terms of content, out of a total of 41 topics in the course resources, more than 40% (equivalent to 17 titles) are related to this issue, followed by attention to nature and nature tourism with 24% (10 titles) in the second place. has it. After these two concepts, topics related to the introduction of the importance of travel and attractions related to religious and pilgrimage tourism with 8 titles (about 20%), historical-cultural tourism about 10% (4 titles) and international travel and tourism with about 5% (2 titles) are in the next ranks. In addition, based on the findings of the TOPSIS analysis method, the first CL secondary school of 0.793 has been selected as the top priority in promoting tourism literacy. Also, after that, the second secondary course (with CL equal to 0.492) is the second priority, then the second primary course (with CL equal to 0.206) is the third priority, and finally the first elementary course is the last priority.