سازماندهي نظام اوقاف و اهداف آموزشي آن در عصر پهلوي اول

مسئلۀ وقف يكي از مسائل مهم تاريخ ايران دوران اسلامي است. اين اهميت ناشي از تأثير‎‍ و تأثر آن بر جنبه‎‍هاي مختلف مذهبي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي است. از اين رو در تاريخ ايران همواره حكومت‎‍ها درصدد مداخله در امور اوقاف برآمدند، حكومت پهلوي ‎‍اول نيز از اين قاعده مستثني نبود. اين حكومت در امور اوقاف همانند ديگر عرصه‎‍ها و ساخت‎‍هاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ايران بازمانده از عصر قاجار، دست به تغييرات اساسي زد و درصدد سازماندهي ساختار اوقاف و ميراث بازمانده از دوره قاجار برآمد. بر اين اساس اين پژوهش درصدد است تا با استفاده از روش تحقيق تاريخي و به‌كارگيري اسناد و مدارك آرشيوي، نشريات و ديگر منابع تاريخي اين پرسش را طرح كند و به آن پاسخ‎ دهد كه سازماندهي امور اوقاف در عصر پهلوي اول چگونه صورت گرفت و اهداف آموزشي آن چه بود؟ ‎‍يافته‎‍هاي تحقيق نشان مي‎‍دهد حكومت پهلوي طي يك روند ده‌ساله ازطريق وضع قوانين جديد، موفق به سازماندهي اوقاف و ايجاد تغييرات در آن حوزه با هدف توسعۀ كمي و كيفي نظام آموزشي كشور شد. اين هدف با به‌كارگيري اوقاف و صرف عوايد حاصل از اوقاف در حوزه‎‍هاي ساختماني (ساخت بنا‎‍هاي آموزشي)، معارفي (ترويج آموزش و تأمين منابع آموزشي) و طبعي ( نشر كتاب) محقق شد.