نقش سرمايه اجتماعي در توسعه سياسي و اجتماعي ايران بعد از انقلاب اسلامي

سرمايه اجتماعي كه در دهه هاي اخير بيشتر مورد توجه انديشمندان و متفكران حوزه علوم اجتماعي قرار گرفته است، مفهومي كلان بوده و دربردارنده ابعاد متعدد اجتماعي همچون اعتماد و مشاركت اجتماعي، هنجارها و وجوه گوناگون پيوندها، همكاري، اعتماد متقابل و ارتباطات ميان اعضاي يك شبكه است. با توجه به اين مهم، تحقيق حاضر به بررسي نقش سرمايه اجتماعي(با سه بعد ساختاري، شناختي و ارتباطي) در توسعه اجتماعي و سياسي ايران بعد از انقلاب اسلامي پرداخته است. اين تحقيق به روش آميخته (كمّي و كيفي) صورت گرفته است و جامعۀ آماري اين پژوهش در بخش كمّي شامل 600 نفر از دانشگاهيان شهر تهران در سال 1398 و در فاز كيفي شامل 12 نفر از صاحب نظران مسائل توسعه، استادان دانشگاه بود كه با استفاده از تكنيك دلفي فازي اطلاعات آنها گردآوري و تحليل شد. تكنيك دلفي فازي به عنوان تاييدي بر يافته هاي كمي مورد استفاده قرار گرفت. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد توسعه سياسي جوامع دانشگاهي بر سرمايه اجتماعي اثر گذار بوده است. به عبارتي، بين متغيرهاي توسعه سياسي (متغير وابسته ) و سرمايه اجتماعي (متغير مستقل) همبستگي معناداري وجود دارد. در كل، مي توان اشاره داشت كه 42/3% از تغييرات متغير وابسته يعني توسعه سياسي (حق رأي و شركت در انتخابات و اجتماعات) به كمك متغير مستقل (سرمايه اجتماعي) قابل تبيين است. يافته هاي تكنيك دلفي فازي حكايت از توافق تقريبا كامل(بالاي 70 درصد) خبرگان در مورد تاثير شاخص هاي سرمايه اجتماعي بر توسعه سياسي و اجتماعي در ايران دارد.