طراحي و اعتباربخشي الگوي برنامه درسي زايد با رويكرد تركيبي (مطالعه موردي: برنامه درسي مدارس كاردانش دوره متوسطه دوم)

Designing and Validating the Model of Scrapped Curriculum Combined approach (Case Study :Curriculum of Secondary Vocational schools)

هدف كلي پژوهش حاضر، طراحي و اعتباربخشي برنامۀ درسي زايد در آموزش متوسطه دوم شاخۀ كاردانش مي­باشد. اين پژوهش از نظر هدف به­ صورت كاربردي است كه با رويكرد تركيبي و طرح اكتشافي متوالي انجام پذيرفت. در بخش كمي توصيفي از نوع پيمايشي استفاده گرديد. جامعۀ آماري پژوهش در بخش كيفي شامل متخصصان برنامه‌ريزي درسي و خبرگان آموزش فني­ حرفه‌اي شاخۀ كاردانش به تعداد 18 و در بخش كمي شامل مديران، معاونان و هنرآموزان مدارس كاردانش شهر مشهد به تعداد 2750 نفر بودند. در بخش كيفي از روش نمونه‌گيري هدفمند استفاده شد. با در نظر گرفتن قانون اشباع، تعداد 11 نفر و در بخش كمي براساس فرمول كوكران، تعداد 337 نفر با روش نمونه‌گيري طبقه‌اي به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامۀ محقق­ ساخته مربوط برنامۀ درسي زايد با 88 سؤال استفاده گرديد. درنهايت روايي صوري و محتوايي ابزار به تأييد متخصصان رسيد و پايايي تركيبي و آلفاي كرونباخ آن‌ها نيز 865/. محاسبه شد كه مورد تأييد قرار گرفت. جهت تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آزمون‌هاي تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي با استفاده از نرم‌افزارهاي آموس و Spss24 استفاده شد. نتايج نشان دادند كه برنامۀ درسي زايد داراي 6 بُعد محتوا، ويژگي‌هاي ساختاري، فضاي آموزشي، ويژگي‌هاي فراگيران، ويژگي‌هاي ياددهندگان و فرايندهاي آموزشي مي‌باشد. همچنين بُعد فضاي آموزشي از بيشترين و بُعد فرايندهاي آموزشي از كمترين بار عاملي برخوردار هستند.

This study aimed to design and validate the scrapped curriculum in the secondary technical schools. This research is practical in purpose and is conducted by mixed approach and sequential exploratory design. In the quantitative phase, the descriptive survey method was used. The Statistical population of the research in qualitative phase included 18 curriculum and technical experts and in quantitative phase, it comprised 2750 people who were principals, assistants and apprentices in technical schools of Mashhad. In qualitative phase, 11 people were selected considering the saturated law and using the purposive sampling method. In the quantitative phase, 384 participants were selected on the basis of Cochran formula and Stratified sampling. In order to collect data, a research-made questionnaire containing 88 questions was used. The validity and reliability were confirmed by experts and Composite reliability and Cronbach’s alpha was calculated 0.865, that was confirmed. To analyze data, through SPSS 24, exlporatory and confirmatory tests were used. The results indicated that scrapped curriculum includes 6 dimensions: content, structural characteristics, educational spaces, the learners’ characteristics, the teachers’ characteristics, and educational processes. The educational space recognized as the most effective and educational processes as the least effective.