كليدواژه :
قرآن , كشف و شهود , عرفان , تفسير عرفاني , بطن , سير و سلوك
چكيده فارسي :
تفسير عرفاني بر مبناي وجود بطن و مراتب معنايي قرآن و درك آن با سير و سلوك و شهود عرفاني است. اين گرايش تفسيري كهن، يكي از مسائل مبنايي در شاخه‌اي از فلسفه دين است؛ زيرا بحثي در فلسفه تفسير عرفاني شمرده مي‌شود كه مي‌تواند با عنايت به قاعده روح معنا، برداشت از قرآن را در گستره‌هاي علوم انساني قرآن‌بنياد شكوفا سازد. اين گرايش تفسيري همواره موافقان و مخالفاني داشته است. برخي آن را مشروع نمي‌دانند. برخي ديگر آن را نهتنها مشروع كه ضروري مي‌شمارند و معتقدند دست كم به دو علت لازم است اين مسئله بررسي شود: يكي نياز جامعه بهخصوص قشر جوان كه تشنه مباحث عرفاني‌اند و ديگر رفع مباني فهم بعد عرفاني قرآن كه يكي از موارد اين مهم اثبات مشروعيت و ضرورت تفسير عرفاني است. براي بررسي اين دو عنوان با روش كتابخانه‌اي و رويكرد نقلي- عقلي ساختار مقاله با مباحث ذيل سامان مييابد: تعريف عرفان و تفسير عرفاني؛ اثبات مشروعيت تفسير عرفاني با رد ادله منكران مشروعيت با عناويني مانند اصالت تفسير عرفاني؛ استدلالپذيربودن يافته ها در تفسير عرفاني؛ ارتباط تفسير عرفاني با ظواهر قرآني؛ موضع معصومان در برابر تفسير عرفاني؛ طرح وحدت وجود در تفاسير عرفاني و نيز طرح شريعت، طريقت و حقيقت در تفسير عرفاني و در در بخش بعدي اثبات ضرورت با عناويني چون بطون قرآني و تناسب آن با تفسير عرفاني؛ تناسب تفسير عرفاني با حقيقت ماورايي قرآن؛ طرح اعجاز معارف عرفاني در تفسير عرفاني؛ درك صحيح و عميق برخي آيات تنها با تفسير عرفاني؛ ارزش يافته‌ها در تفسير عرفاني؛ نسبتسنجي آيات و روايات در سطوح معنايي و روش فهم.
چكيده لاتين :
Mystical interpretation is based on the existence of the hidden aspect (batin) and the semantic levels of the Qur'an and its understanding by mystical journey and intuition. This ancient interpretive approach is one of the fundamental issues in a branch of the philosophy of religion, because it is considered a discussion in the philosophy of mystical interpretation that can, with regard to the rule of the spirit of meaning, flourish the interpretation of the Qur'an in the scopes of Quran-centered humanities. This interpretive approach has always had pros and cons; Some do not consider it legitimate, others consider it not only legitimate but necessary. It is necessary to study this issue for at least two reasons: first, the needs of society, especially the youth who are thirsty for mystical issues and eliminating the basics of understanding the mystical dimension of the Qur'an, which is one of the important cases to prove the legitimacy and necessity of mystical interpretation. To examine these two topics, with the library method and narrative-rational approach, the structure of the article is organized with the following topics: definition of mysticism and mystical interpretation, proving the legitimacy of mystical interpretation by rejecting the arguments of those who deny legitimacy with titles such as: the primacy of mystical interpretation, the reasonability of findings in mystical interpretation, the relationship between mystical interpretation and Quranic apparent, the position of the Fourteen Impeccable against mystical interpretation, the plan of unity of being in mystical interpretations and also the plan of Shari’a (religious laws), Tariqa (mystical path), Haqiqa (truth) in mystical interpretation, and in the next section, proving the necessity of mystical interpretation with titles such as: Quranic i hidden aspect (batin) and its conformity to mystical interpretation, conformity of mystical interpretation to the transcendental truth of the Qur'an, design of the miracle of mystical knowledge in mystical interpretation, correct and deep understanding of some verses only with mystical interpretation, Precious results in Mystical interpretation, comparison of verses and narrations at semantic levels and method of understanding.
